Hava Şehitleri Anma Günü

HAVA ŞEHİTLERİ ANMA GÜNÜ
              Türk Hava Kuvvetleri’nin kuruluşunun ilk yıllarında hem Türk Hava Gücü’nün tanıtılması hem de İslam ülkeleri arasında bir dostluk ve yakınlaşma sağlamak amaçlarını taşıyan bir İstanbul-Kahire seferi düzenlenmiştir. İstanbul-Kahire uçuşunda 27 Şubat 1914’te şehit olan Yzb. Fethi ve Yzb. Sadık Beyler ile yine aynı uçuşta 11 Mart 1914’te şehit olan Tğm. Nuri Bey, Türk Hava Kuvvetleri’nin ilk şehitleridir.

              Bu ilk Hava Şehitlerinin anısına, İstanbul’un Fatih semtinde 1914 yılında bir anıt yapılmasına başlanmış ve anıt 1916 yılında bitirilerek törenle açılmıştır. Bu anıtın açılışında yapılan tören, aynı zamanda Türk Hava Şehitleri için düzenlenmiş olan ilk anma günü olmuştur. Bu tarihten 1926 yılına kadar geçen dönem içinde, Hava şehitleri’nin anılması için müstakil olarak bir tören düzenlenmemiştir.
             Hava Şehitleri’nin anılması için müstakil olarak tören düzenlenmesine 1926 yılında başlanmış ve 1926 yılından 1935 yılına kadar her yılın 27 Ocak gününde Hava Şehitlerinin Anma Günü adıyla törenler düzenlenmiştir. Bu husus, Yüce Önder Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından 16 Şubat 1925’te kurulan ve günümüzde Türk Hava Kurumu genel başkanlığı adını taşıyan Türk Tayyare Cemiyeti’nin kuruluş yönergesinin 36 ncı maddesinde yer alan hususlara uygun olarak yerine getirilmiştir.
             Yönergenin 36 ncı maddesi şöyledir;
30 Ağustos Zafer Bayramı aynı zamanda Havacılık Bayramı’dır. Her yılın 27 Ocak günü, Türkiye Tayyare Şehitleri’ni anma günü olarak kabul edilmiştir. 27 Ocak günü öğleyin Türkiye semalarında uçuş faaliyeti bir saat durdurulur. Cemiyet şubelerinin düzenledikleri törenlerle Hava Şehitleri ziyaret edilir.
             Hava Şehitleri’ni Anma Günü’nün 27 Ocak olarak kabul edilmesinin nedeni, Balkan Savaşı ve 1nci Dünya Savaşı’nın birçok cephesinde pilot olarak görev yapmış ve İstiklal Savaşı döneminde Türk Havacılığı’nın hem kurucusu, hem öğretmeni, hem de üstün niteliklere sahip bir pilotu olan Bnb. Fazıl BEY, 27 Ocak 1923 günü görev uçuşunda şehit olmuştur. İşte bu büyük havacının şehadet tarihi bütün “Hava Şehitlerimiz” için anma günü olarak kabul edilmiştir.
           1926 yılından itibaren 1935 yılına kadar 10 yıl süreyle her yılın 27 Ocak gününde Hava Şehitlerini Anma Günü adıyla tören düzenlenmiş fakat ocak ayının, Türkiye’nin en soğuk aylarından biri olması, yurdun birçok yerinde Hava Şehitlerini Anma Günü’nün arzu edilen şekilde yapılamamasına neden olmuştur.
Türk Hava Kurumu’nun 1935 yılında yapılan 6ncı kurultayında yerel yöneticilerin de görüşleri alındıktan sonra, daha önce her yılın 27 Ocak gününde yapılmakta olan Hava Şehitlerini Anma Günü’nün 1935 yılından itibaren her yılın 15 Mayıs gününde yapılmasına karar verilmiştir. Bu karar gereğince 1935 yılından itibaren Hava Şehitlerini Anma Günü törenleri her yılın 15 Mayıs gününde yapılmaktadır.
İzmir’in işgal edilmesiyle Miralay Fethi ve gazeteci Tahsin ile beraberindeki dokuz kişinin şehit edildiği 15 Mayıs tarihi “Hava Şehitlerini Anma Günü” olarak kabul edilmiştir. 1935 yılından beri bu gün “Hava Şehitleri Anma Günü” olarak anılır.