Hücre Ve Bölünmesi

     Hücre ve Hücre bölünmesi:
    A)Hücre:
Bütün canlılar hücrelerden yapılmıştır.Hücre;canlılık özelliği gösteren en küçük birimdir.Genellikle gözle görülmezler ancak mikroskopla incelenebilir.
   Çok hücreli canlılarda hücreler arasında iş bölümü vardır.Canlıların yapısında bulunan hücreler değişik görevler yapmak üzere farklılaşır,dokuları oluşturur.aynı görevi yapan farklı dokularda bir araya gelerek organları  meydana  getirir.Organlar aynı görevi yapmak üzere  bir araya gelerek sistemleri oluşturur.    Canlılığın devamlılığı için gerekli olan bütün hayatsal faaliyetler vücudumuzu meydana  getiren sistemler tarafından gerçekleştirilir.Sistemler canlıların vücudunu oluşturur.Sistemlerin birleşmesiyle de oluşan yapıya organizma denir.
hücreler == dokular == organlar ==== sistemler == organizma ==canlı
 
 
   Sağlıklı bir organizmada sistemler ve organlar uyum içinde çalışır.organlardan birinin çalışma şeklini bozulması diğer organların olumsuz etkilenmesine neden olur.
   Bütün hücreler hücre zarı,sitoplazma ve çekirdek olmak üzere,üç temel kısımdan oluşur.
  1)Hücre zarı:
  Seçici geçirgen ve canlıya sahip bir zardır.Hücre zarının  görevi hücreyi dış etkilerden korumak,hücreye şekil vermek ve hücrenin madde alışverişini sağlamaktır.
   Bitki hücresinin şekli dikdörtgenimsidir.bunu sebebi;bitki hücresinde hücre zarından başka selülozdan yapılmış cansız bir tabaka olan hücre çeperinin(hücre duvarı) bulunmasıdır.hücre çeperini görevi,bitki hücresi,ne sağlamlık ve dayanıklılık kazandırmaktır.
2)Sitoplazma:
  hücre zarını içini dolduran canlı sıvıdır.akışkan olup yarı saydamdır.İçinde besinler,enzimler,organellerler bulunur.Sitoplazma canlılık olaylarını yapıldığı hücre kısmıdır.Sitoplazmada çeşitli görevleri olan küçük yapılar(organcıklar)bulunur.
a)Ribozom:bütün hücrelerde vardır.Sitoplazmada ve Endodoplazmik retikulumda bulunur.Amino asitleri özel bağlarla birleştirerek hücreye özel proteinleri yapar.
b)Endoplazmik retikulum(E.R.):Hücre zarından çekirdeğe kadar uzanan kanal sistemidir.Hücre içinde madde iletimini ve depolanmasını sağlar.Üzerinde Ribozom bulunuyorsa granüllü E.R. üzerinde Ribozom yoksa granülsüz E.R. denir.
c) Golgi aygıtı: Salgı maddelerini üretip zarla paketleyerek salgılar. Süt bezi, ter bezi, tükürük bezi gibi salgı hücrelerinde sayıları fazladır.
d) Lizozom: Hücrede büyük yapılı besinlerin sindirilmesini sağlar. Yaşlanmış organelleri parçalar. Lizozom un zar yapısı bozulursa, hücre kendi kendini sindirir.Buna  otoliz denir.
e)Mitokondri: Bakteriler hariç bütün hücrelerde bulunurlar. Organik besinlerden oksijenli solonum ile enerji (ATP) üretir. Karaciğer, kas ve beyin hücrelerinde Mitokondri sayısı normalden daha fazladır.
 
 
 
 
 
 f) Koful: İçi sıvı dolu keselerdir. Bir hücrelerde beslenme ve boşaltımda , bitkilerde ise su alınmasında görevlidir. Bitki hücrelerinde büyük ve az sayıda, hayvan hücrelerinde ise küçük ve çok sayıdadır. Bitki hücresi yaşlandıkça kofullar büyür.
g) Sentrozom ( sentrioller) : İnsan ve hayvan hücrelerinde bulunur.Hücre bölünmesinde görev yapar.
h) Plastidler: Bitki hücrelerinde bulunur. Üç çeşittir.
1) Kloroplast:  Bitkiye yeşil renk verir. Yapraklarda ve otsu bitkilerin gövdelerinde bulunur. Yapısındaki klorofil fotosentezde görevlidir.
 
 
 
 
2) Kromoplast : Bitkilerde çiçek ve meyveler sarı, kırmızı ve turuncu rengi verir.
  ÖrnJ  Domates, havuç, papatya
3) Lökoplast: Renksizdir, nişasta depo eder kök ve yumru gövde, meyve gibi organlarında bulunur.
ÖrnJ  Patates, turp, havuç, tohumlar
3) Çekirdek :
Hayatsal olayların yönetildiği yerdir. Bakterilerde ve mavi, yeşil alglerde bulunmaz. Alyuvarların çekirdeği olmadığı için bölünemez.
     Çekirdek dört kısımda incelenir....
1J Çekirdek zarı: Hücre zarına benzer.İki katlıdır. Üzerinde porlar(geçitler) vardır.Kromotin ipliği korur.
2J Çekirdek özsuyu: Sitoplazmaya benzer yapısında organik besinler ve nükleik asitler bulunur.
3J Çekirdekçik:  Koyu ve yuvarlak olup yapısında nükleik asit ve genleri taşır.
4J Kromotin iplik: çekirdek sıvısı içinde a şeklinde bir yapıdır. Bölünme sırasında kalınlaşıp kısalarak kromozomu oluşturur. Yapısında DNA  ve Protein bulunur. Görevleri ; kalıtsal karakterleri ( genleri) taşır. Hayatsal olayları yönetir . Çoğalmayı sağlar.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
***********************************************************************************************
 
 
 
 
 
                               NÜKLEK ASİTLER
Nükleik asitler iki çeşittir.
 
                                         DNA                                                        RNA
                                     Deoksiribonükleik asit                            Ribonükleik asit
Nükleik asitler canlıların hepsinde ortak olarak bulunur. Nükleik asitler canlı hücrelerde yönetim ve kalıtım sağlar. Hücrenin yaşamını sağlayan biyolojik olayları yaptırır. Hücrenin büyümesini, hareketini ve  bölünmesini kontrol eder. Nükleik asitler yapı birimi olan nükleotidlerden oluşmuştur. Nükleotidlerde ; organik baz, şeker ve fosfattan meydana gelmiştir.
 Bazlar: Nükleotidlerde beş çeşit baz bulunur. Bunlar adenin, guanin, sitozin, timin ve urasildir. Timin sadece  DNA da , urasil ise sadece  RNA da bulunur.
Şekerler: Riboz ve dioksiribozdur.Riboz RNA da , Deoksiriboz ise DNA da bulunur.
Fosfat: Fosfat içeren fosforik asit olup hem DNA da hem de RNA da ortak olarak bulunur.
NOT: Nükleotidler içerdiği bazlara göre isimlendirilir.
Örnek : Adenin bazı                   adenin nükleotid
1) DNA (DEOKSİRİBO NÜKLEİK ASİT)
Yapısı:
Fosfat(fosforik asit)
Şeker:deoksiriboz
Baz: Adenin, guanin, sitozin ve timin.
  Baz, şeker  ve fosfat birleşerek nükleotitleri, nükleotidlerle birleşerek DNA zincirini oluşturur.
   İki DNA zinciri birbirine zayıf hidrojen bağlarıyla bağlanarak çift zincirli DNA yapısını oluşturur.
   DNA, proteinlerle birleşerek kromotin ipliği oluşturur. Kromotin iplik bölünme sırasında kısalıp kalınlaşarak kromozomu meydana getirir.
 
 
 
 
 
 
 
 
 Karşılıklı zincirler birleşirken  A karşısına T , G karşısına S gelir. DNA DA adenin sayısı Timin  sayısına , Guanin sayısı sitozin sayısına eşittir. (A=T, (G,S)
   DNA, kendini tamir eder ve Kendini eşler.
 
 
DNA’nın eşlenmesi
    J DNA zinciri açılır
    J Karşısına yeni nükleotid zinciri gelir.
    J Adenin karşısına timin, guanin karşısına sitozin gelir.
    J Sonuçta bir DNA dan iki DNA oluşur.
    J Oluşan DNA’lar birbirinin aynıdır.
 
 
 
 
    J Kalıtsal karakterlerin taşınmasını ve ortaya çıkmasını sağlar.
    J Hücredeki canlılık olaylarını yönetir. (Protein sentezi)
    J Kalıtsal özelliklerin oğul döllere aktarılmasını sağlar ( Üreme olayı)
    DNA’nın en küçük görev birimine gen denir.
DNA’lar  binlerce genin birleşmesiyle oluşur.
  Mutasyon:
 DNA ve genlerde meydana gelen ani değişikliklere denir. Üreme hücrelerindeki mutasyonlar sonraki nesillere aktarılır. DNA’nın tek zincirinde olan mutasyon onarılabilirken karşılıklı iki zincirinde olan mutasyon onarılamaz.
2: RNA(ribo nükleik asit)
Yapısı: Nükleotidlerden oluşur.
Tek zincirlidir.
Fosfat
Şekeri: Riboz
Bazı: Adenin, guanin, sitozin ve urasil
Özellikler:
 DNA tarafından çekirdekte üretilir.
Deoksiriboz ve timin bulundurmaz .
Protein sentezinde görev yapar
NOT: Bir insan hücresinde DNA nın uzunluğu 170 cm. dir. Bir E. Coli bakterisinde 1,4 mm. dir.
  METABOLİZMA:
Bir canlıda meydana gelen biyokimyasal reaksiyonların tümüne metabolizma denir.
Metabolizma ikiye ayrılır.
A) Özümleme( anabolizma ) yapım olaylarında özümleme denir. Örnek: Fotosentez, Protein sentezi ve nişasta yapımı gibi
B) Yadımlama ( katabolizma) yıkım olaylarına denir.  Örnek : Solunum, sindirim gibi .
 
 
 
 
ÇEŞİTLİ METABOLİZMA OLAYLARI
FERMANTASYON(MAYALANMA)
Besinlerin oksijen kullanmadan parçalanarak enerji elde edilmesine mayalanma denir. Bakteri ve mantarlarda görünür oksijen kullanılmaz. Olay hücre sitoplazmasında meydana gelir. Besinler değişikliğe uğratılarak yeni ürünler ve enerjiler elde edilir.
Örnek : Sütten yoğurt ve peynir elde edilmesi, Glikozdan alkol ve laktik asit elde edilmesi.
 
 
 
 
 
 
NOT: Laktik asit üretimi hayvan ve insanların kaslarında yeterince oksijen bulunmadığı zaman gerçekleşen bir olaydır. Laktik asidin kaslarda birikmesi sinir sistemini etkileyerek insanda yorgunluk hissi uyandırır.
 
 
 
 
B)OKSİJENLİ SOLUNUM
Besinlerin oksijen ile parçalanarak hücrede enerji (ATP) elde edilmesine oksijenli solunum denir. Bu olay sonucu hücreler için yaşam enerjisi üretilir. Bakteri, mantar, bitki, hayvan ve insan hücrelerinde görülür.
Hücrenin mitokondrisinde gerçekleşir. Mayalanmadan daha fazla enerji elde edilir. Çünkü Besinler  oksijen kullanılarak karbondioksit ve suya kadar parçalanır. Üretilen enerji canlı faaliyetlerinde  kullanılır.
Üretilen CO2 gazı kireç suyu ile tepkimeye girerek suyu bulandırır.
 
 
l
C) FOTOSENTEZ(ÖZÜMLEME)
 Klorofilli canlıların güneş enerjisini kullanarak su karbondioksitten organik besin üretilmesine fotosentez denir.
Yeşil yapraklı bitkiler,öglena ve bakteriler(bazıları)fotosentez yapabilir.fotosentez,kloroplastı veya klorofili bulunan canlılar tarafından gerçekleştirilir.Klorofil,ışık enerjisini kimyasal bağ enerjisine(ATP) çevirerek fotosentezle besin üretilmesini sağlar.Fotosentez emilen ışıkta olur.Fotosentez en az yeşil olur.Çünkü bitki yeşil ışığı yansıtır.Klorofil,bitkiye yeşil rengi verir.fotosentez solunumla birlikte atmosferdeki karbondioksit ve oksijen oranının dengede kalmasını sağlar.
Fotosentez olayında su ve CO2 mineraller harcanırken olayda güneş enerjisi ve enzimler yardımcı olurlar.Fotosentez sonucu glikoz ve glikozun değiştirilmesi ile de vitamin yağ,amino asit,protein gibi besinler üretilir.
*Fotosentez solunumun tersi olduğu için tabiatta O2 veCO2  dengesi sağlanır.
  Ancak günümüzde yeşil bitkilerin sayısı hızla azalmaya doğru gitmektedir.bu sebeple O2-CO2 dengesi yavaş yavaş bozulmaya başlamıştır.B olayda hava kirliğine yol açmıştır.
Fotosentez ile solunum arasındaki ilşki:
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ENERJİ KULLANIMI
Canlılar büyüme,yenilenme,sentez,çoğalma ve hareket gibi birçok canlılık faaliyetlerini sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar.İhtiyaç duyulan bu enerji oksijenli solunum ve mayalanma ile üretilir.Elde edilen enerji daha sonra tekrar kullanılmak üzere ATP  (adenozin trifosfat) şeklinde depolanır.
 ATP’nın yapısında adenin bazı,riboz şekeri ve üç fosfat bulunur.
          ATP        yıkım                 ADP + Enerji
(adenozin Trifosfat)                    (adenozin Difosfat)
ATP ler üretilen enerjilerin depo şekilleri olup birer konserve misali ihtiyaç anında kullanılırlar.Azalınca solunumla tekrar üretilerek depolanabilirler.Enerjinin fazla kullanıldığı hücrelerde(kas,beyin,karaciğer)solunum hızı fazla olup daha fazla ATP üretilip kullanılır.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
**********************************************************************************************
Hücre bölünmeleri
Kromozom:
Karakterlerin oluşmasını ve yeni nesillere aktarılmasını sağlayan yapılardır.DNA ve proteinden oluşur.En küçük görev birimine gen denir.Kromozomların üzerinde binlerce gen bulunabilir.
Hücreler  taşıdıkları kromozom sayı ve özelliklerine göre iki gruba ayrılır.
a) 2n kromozomlu hücreler(Vücut hücreleri)
Canlıların vücudunu oluşturan hücrelerdir.Zigotun,mitoz bölünmeleri sonucu meydana gelirler.Doku,organ ve sistemleri oluştururlar.Bu hücrelerde kromozomlar çiftler halinde bulunur.Vücut hücreleri ve üreme organlarının hücreleri 2n kromozomludur.İnsanların vücut hücrelerinde 2n = 46,tavşanların vücut hücrelerinde 2n = 44 kromozom vardır.
b)n kromozomlu hücreler(Üreme hücreleri)
Üreme hücrelerine gamet denir.Erkek üreme hücrelerine sperm,dişi üreme hücrelerine ise yumurtalık denir.Üreme hücreleri mayozla oluşur.Üreme hücrelerinde kromozomlar tek olarak bulunur.Kromozom sayısı n ile gösterilir.Üreme hücrelerinde meydana gelecek mutasyon kalıtsal olup oluşan yeni bireylere aktarılır.Üreme hücrelerindeki kromozom sayısı vücut hücrelerindeki kromozom sayısının yarısıdır.Örnek:İnsanda vücut hücrelerinde 2n = 46 üreme hücrelerinde n = 23 kromozom bulunur.
Dişide vücut hücresi               Erkekte vücut hücresi
2n=46             44 + XX           2n=46           44+XY
Dişide yumurta                        Erkekte sperm
                                                                   22 + X
n=23           22+X                     n=23
                                                                   22 + Y
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bir hücreden yeni hücrelerin oluşmasına hücre bölünmesi denir. Büyümesini tamamlamış bir hücre bölünebilir. İki tip hücre bölünmesi vardır
1) Mitoz bölünme
2) Mayoz bölünme
A) Mitoz Bölünme:
 
 
 
 
 Bir hücreden iki yeni hücre oluşmasıdır. Oluşan hücreler kalıtsal yönden birbirinin aynısıdır. Vücut hücrelerinde görülür. Hücrenin kromozom sayısı sabit kalır. Mitoz bölünme tek hücrelilerde çoğalmayı çok hücreli canlılarda büyümeyi ve yıpranan kısımların onarılmasını sağlar. Zigottan embriyonun oluşması sırasında mitoz bölünmeler hızlıdır. Bitkilerde meristem hücreleri hızlı bölünür ve bitkinin diğer kısımlarını oluşturur.
 Mitozla oluşan hücre sayısı  n  formülüyle bulunur.
                                             2
Örnek: Bir bakteri 5 defa mitoz bölünme geçirirse  32 bakteri oluşur. Oluşan bakterilerin kalıtsal özellikleri aynıdır. Fakat şekil ve büyüklükleri farklı olabilir.
 
 
 
 
 
 
  Mitoz bölünmenin evreleri:
Mitoz bölünme iki kısımdan meydana gelir:
1) Çekirdek bölünmesi
2) Sitoplazma bölünmesi
1) Çekirdek bölünmesi:
5 evrede gerçekleşir.
a) İnterfaz: Canlının normal yaşam evresidir. Hücre dış ortamdan besin maddesi alır, kullanır, yeni maddeler sentezler ve büyür. Bu evrenin sonuna doğru DNA kendini eşler .
b) Profaz: Kromotin iplik salıp kalınlaşarak kromozomu oluşturur. Kromozomdan kardeş kromotitler oluşur. Çekirdekçik ve çekirdek zarı kaybolur. İğ iplikleri oluşur.
Not: Hayvan hücrelerinde sentrozom kendi eşleniğini yapar ve karşılıklı kutuplara doğru hareket eder.
c) Metafaz: Kromozomlar hücrenin ortasında toplanır. İğ iplikleri kromozomlara bağlanır.
d) Anafaz:  Hücrenin ortasında bulunan kardeş kromotitler birbirinden ayrılır ve  iğ iplikleriyle zıt kutuplara çekilirler.
e) Telofaz: Kromotitler   uzayarak kromotin iplik durumuna geçerler. İğ iplikleri kaybolur. Çekirdek ve çekirdek zarı oluşur. Böylece iki çekirdek oluşmuş olur.
2)Sitoplazma bölünmesi : Çekirdek bölünmesi tamamlanınca hayvan hücrelerinde boğumlanarak, bitki hücrelerinde ise ara lamel ile sitoplazma ikiye ayrılır. Sonuçta gen yapısı aynı iki yavru hücre oluşur. Oluşan hücrelerin sitoplazma miktarı ve organel sayısı farklı olabilir.
 
 
 
 
 
 
 
Mitoz bölünme sonunda canlılarda görülen olaylar:
I) Bir hücrelilerde eşeysiz olarak üreme (çoğalma)
II) Çok hücreli canlılarda büyüme
Bitkilerde büyüme :  Genç hücrelerin bölünme yetenekleri vardır ve sürgen dokuyu (büyütken - meristem ) oluştururlar. Bu hücreler sürekli bölünerek bitkide enine ve boyuna büyümeyi sağlarlar bundan dolayıdır ki bitkilerde büyüme yaşadığı sürece sınırsızdır.
Hayvanlarda büyüme: Mitoz hücre bölünmesi sonunda dokular meydana gelir. Dokuların birleşmesiyle organların birleşmesi ile de sistemler oluşur. Sistemler kendi aralarında kolayca düzenli olarak çalışırlar ve canlıyı oluştururlar. Hayvanlarda ve insanlarda büyüme sınırlıdır. Bunun nedeni gizemli olan kromatin materyalinde saklıdır.
B) MAYOZ BÖLÜNME:
 Bir hücreden dört hücrenin oluşması olayıdır. Oluşan  hücreler kalıtsal yönden birbirlerinden farklıdır. Hücrenin kromozom sayısını yarıya indiren bölünmedir. Mayoz bölünme yalnızca eşey organlarında meydana gelir. Mayoz sonucunda oluşan dört hücreye  gamet adı verilir. (erkek gamet: Sperm, dişi gamet: yumurta) Sperm, yumurta, spor ve polen mayoz bölünme ile oluşur. Sperm ve yumurta birleşerek zigotu oluşturur. Sperm ve yumurta birleşerek zigotu oluşturur. Böylece neslin kromozom sayısı korunmuş olur.
 
                                            KONU İLE İLGİLİ SORULAR
1) Aşağıdaki organel çiftlerinden hangisi hem bitki, hem de hayvan  hücresinde bulunur?
A) Hücre zarı – Hücre çeperi
B) Mitokondri – Plastit
C)  Sentrozom – Koful
D) golgi cisimciği – Endoplazmik retikulum
   Çözüm:
Golgi cisimciği endoplazmik retikulum, ribozom, koful, hücre zarı ve Mitokondri hem bitki hem de hayvan hücresinde ortak olarak bulunan organellerdir.
                                                                                                                     Cevap: D
2) Aşağıdakilerden hangisi bitki ve hayvan hücresini birbirinden ayıran temel farklardan biri değildir?
A) Besin yapma
B) Enerji üretme
C) Santrozoma sahip olma
D) Hücre çeperi bulundurma
  Çözüm:
 Enerji üretimi tüm canlılarda gözlenen bir olaydır. Buna rağmen besin yapma ve hücre çeperine sahip olma bitki hücresine, santrozoma sahip olma ise hayvan hücresine aittir?
                                                                                                                         Cevap: B
 
 
 
 
3) Tükürük bezine ait hücrelerde , aşağıdaki hücre organellerinden hangisinin sayısı fazladır?
A) Mitokondri
B) Lizozom
C) Ribozom
D)Golgi cisimciği
  Çözüm:
Tükürük bezleri tükürük salgılayan hücrelere sahip olduklarına göre , bu hücrelerde salgı görevi yapan golgi cisimciğinin fazla sayıda olması beklenir.
                                                                                                                   Cevap: D
4) Bütün lizozomları patlayan bir hücre için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Protein sentezi yavaştır
B) Hücre erir
C) Hücrede enerji üretimi azalır.
D) Solunum hızlanır
  Çözüm:
Lizozomlar hücre içi sindirimini herkleştiren içi enzimle dolu keseciklerdir. Eğer bu keseler patlayacak olursa hücre kendi kendini sindirir  yani hücre erir.
                                                                                                                    Cevap: B
5) Aşağıdakilerden hangisi hücre çekirdeği ile ilgili yanlış bir ifadedir?
A) Tüm hücrelerde bulunur.
B) Hücrenin yönetimini sağlar
C) Sitoplazmadan bir zarla ayrılır
D) Bölünmede rol oynar
Çözüm: Hücrelerin hepsinde çekirdek yoktur . Örneğin bakteri hücrelerinde çekirdek bulunmaz . Çekirdeği olmayan hücrelere prokaryot çekirdek bulunduran hücrelere ise ökaryot hücre denir .
                                                                                                                       Cevap: A
 
 
6) Bütün canlı hücrelerde DNA molekülü bulunmasına karşılık, hepsi, birbirinden farklı yapıdadır.
Canlılarda DNA molekülüne gözlenen farkın nedeni aşağıdakilerden hangisidir.
A) Canlıların farklı besin lerle beslenmesi
B) DNA’larındaki nükleotid diziliminin ve sayısının farklı olması
C) Canlıların farklı ortamda yaşamaları
D) DNA sentezinde farklı enzimlerin kullanılması.
Çözüm: Bütün canlılarda (tek yumurta ikizleri hariç) DNA moleküllerinin farklı olması nedeni, DNA’yı meydana getiren nükleotidlerin dizilimlerinin ve sayıların farklı olmasıdır.
                                                                                                                        Cevap: B
 
7) 600 nükleotitten oluşmuş bir DNA molekülünde, 200 adenin nükleotidi bulunmaktadır.
Bu DNA molekülündeki sitozin ve timin nükleotitlerinin toplamı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 100
B) 200
C) 300
D) 400
Çözüm:
DNA da  A=T ,G=S
A=200 ise T=200 dür
A + T = 400  olur.
A + T + S + G =600
S + G=200 olur.
Buradan,
S=100, G=100
S + T = 100 + 200 = 300 olur.
                                                                                                                         Cevap: C
8) Bir yeşil bitkide karbondioksit üretimi gözlenmek istenirse nasıl bir ortama konulması gerekir ?
A) Işıklı , fakat  suyu az ortam
B) Sıcak ve madensel tuzlarca zengin
C) Işıklı ve nemli bir ortam
D) Karanlık bir ortam
Çözüm: Yeşil bir bitki ışık karşısında hem fotosentez hem de solunum yapar. Karanlık ortamda ise sadece solunum yapar. Yeşil bir bitkiden ölçülebilecek oranda karbondioksit üretmek istiyorsak deneyi karanlıkta yapmalıyız.
                                                                                                                      Cevap: D
9) Kloroplastın yeşil bitkilerde bulunması, buna karşılık hayvanlarda böyle bir molekülün bulunmaması aşağıdakilerden hangisine neden olur?
A) Canlıların farklı besinlerle beslenmesi
B) Enerji üretmemesi
C) Canlıların farklı ortamda yaşaması
D) Beslenme şeklinin değişmesi
Çözüm: Klorofil,  kloroplastlarda bulunan ve güneş ışığını tutan bir moleküldür. Fotosentezde önemli rol sahibidir. Hayvanlarda bu molekülün bulunmaması fotosentez yapamamasına ve besin üretemememsine neden olur. Bundan dolayı besinlerini dışardan almak zorundadırlar.
                                                                                                                                   Cevap:D
10) DNA’nın yapısında bulunan hidrojen bağlarının görevi nedir?
A) Şekerleri birbirlerine bağlamak.
B) Bazları birbirine bağlamak
C) Nükleotidleri birleştirmek
D) Enerji depolamak
Çözüm: DNA’nın yapısında hidrojen bağları 2 DNA zincirinin bazlarını birbirine bağlayarak DNA’nın çift zincirli sarmalını oluşturur.
                                                                                                                                Cevap: B
11) Solunum olayı sonucu hücrede oluşan enerji, neyin parçalanmasıyla oluşur?
A) Suyun
B) Oksijen
C) Glikoz
D) Vitamin
Çözüm: Solum olayı enerji taşıyan organik besinlerin parçalanmasıyla yapısındaki enerjinin açığa çıkmasıdır. Solunum olayında glikoz, yağ asidi, amino asitler kullanılabilir.
                                                                    Cevap : C
   12) Bir DNA zincirinin nükleotid sırası ATG – STA- ise DNA eşlemesiyle oluşan karşısındaki yeni ipliğin sırası nasıl olur?
A) TAG – GAT
B) UAS – GAU
C) GTA – STA
D) TAS – GAT
Çözüm:
A = T , G = S olduğu için karşısındaki yeni ipliğin sırası TAS – GAT olur.
                                             Cevap: D
13) Mitoz hücre bölünmesinin temelinde iki aşama vardır. Bunlar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Profaz – Metafaz
B)Metafaz – Anafaz
C)Anafaz – Telofaz
D)Çekirdek bölünmesi – sitoplazma bölünmesi
Çözüm: Mitoz hücre bölünmesi temelde hücre bölünmesinden oluşur. Profaz, Metafaz, Anafaz, Telofaz  çekirdek bölünmesinin safhalarıdır.
            Cevap: D
 
14) Mitoz bölünmeye ait basamaklar hangi seçenekte doğru olarak sıralanmıştır?
A) Profaz – Metafaz – Anafaz - Telofaz
B) Metafaz – Profaz – Anafaz – Telofaz
C) Profaz – Metafaz – Telofaz – Anafaz
D) Telofaz – Anafaz – Metafaz – Profaz
     Çözüm:  Mitoz bölünmeye ait basamaklar sırasıyla Profaz, Metafaz, Anafaz, Telofaz dır.
         Cevap: A
15)  I. İğ iplikleri oluşur.
II. Sentrozomlar eşlenir.
      III. Ara lamel oluşur.
Yukarıdaki verilenlerden hangileri mayoz bölünmesinde görülebilir?
A) Yalnız III
B) I – III
C) I – II
D) II – III
Çözüm: Mayoz bölünmesinde İğ iplikleri  ve ara Lamel oluşur sentrozom eşlenmesi bu esnada gerçekleşmez.         Cevap: B
16) Fotosentezi gerçekleştiği hücre cisimciği, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lizozom
B) Kloroplast
C) Mitokondri
D) Golgi cisimciği
Çözüm: Fotosentez yeşil bitkilerde kloroplast sayesinde gerçekleşir. Hayvanlarda gerçekleşmemesinin sebebi hayvan hücresinde bu cisimciğin bulunmamasıdır.
              Cevap: B
17) Hücre çekirdeğinde aşağıdakilerden hangileri bulunmaz ?
A) Zar
B) Mitokondri
C) Kromotin iplik
D) Kromozom
Çözüm: Zar, Kromotin iplik, Kromozom hücre çekirdeğinin içindeki yapılardır mitokondri ise çekirdek dışındadır.
         Cevap: B
 
18) Hücrede büyüme ve bölünmeyi yöneten aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sentrozom
B) Ribozom
C) Çekirdek
D) Mitokondri
Çözüm: Hücrede büyümeyi ve bölünmeyi yöneten bölüme çekirdek adı verilir. Hücredeki kontrol mekanizmasıdır.
         Cevap: C
19) Aşağıdakilerden hangisi hayvan hücresinde bulunmaz?
A) Ribozom
B) Endoplazmik retikulum
C) Mitokondri
D) Kloroplast
  Çözüm: Kloroplast sadece bitki hücresinde bulunur bitkiye yeşil rengi verir ve bitkinin fotosentez yapmasını sağlar  .
         Cevap: D
20) Hayvan hücresinde, aşağıdakilerden hangisi sindirimle görevlidir?
A) Lizozom
B) Ribozom
C) Mitokondri
D) Golgi aygıtı
 Çözüm: Sindirim görevini yapan aygıt lizozom dur.  Ribozom protein yapmakla görevlidir. Mitokondri enerji üretir. Golgi aygıtı ise salgı maddeleri üretip zarla paketleyerek salgılar.
         Cevap: A