Osmanli Devleti Fransiz Ihtilali

 OSMANLI DEVLETİ’NE FRANSIZ DEVRİMİNİN ETKİLERİ


1789 yılında çıkan Fransız İhtilali, dünya tarihinin önemli ve yazı hürriyetinin olmaması,kralların kullandıkları geniş yetkiler,halkın aralarında büyük farklar olan sınıflara ayrılması idi.
Fransız İhtilali’nin getirdiği yeni fikirler Avrupa’daki krallıkları endişelendirdi.Fransa ile bu devletler (Avusturya,Prusya,
İngiltere...)arasında savaşlar yapıldı.Bu savaşlar,Fransızların düşmanlarına karşı birleşmelerini sağladı.Böylece milliyetçilik duygusu daha ön plana çıktı.
Osmanlı Devleti ise Fransız İhtilali’ni başlangıçta Avrupa’nın bir iç meselesi olarak kabul etti.Fakat Fransız İhtilali Osmanlı Devleti’ni etkilemekte gecikmedi.Özellikle milliyetçilik fikirleri Osmanlı topraklarında yayıldı.
Osmanlı Devleti içerisinde bir çok millet yaşamaktaydı.Bu milletler milliyetçilik fikirlerinden etkilendiler.Çünkü Osmanlı Devleti,sınırları içinde yaşayan diğer milletleri,dil ve dinleri ,ile sosyal yaşantılarında serbest bırakmıştı.19.yüzyıla girerken güçlü devletler,özellikle Avusturya ve Rusya Balkan milletleri arasında milliyetçilik ve bağımsızlık propagandaları yaptılar.Kışkırtmalar kısa süre sonra etkisini gösterdi ve Osmanlı topraklarında isyanlar çıktı.İsyanlar Osmanlı Devletini 19.yüzyıl boyunca uğraştırdı.Balkan milletleri,zaman içerisinde Osmanlı Devleti’nden ayrılarak kendi bağımsız devletlerini kurdular.
Fransız İhtilali’nin getirdiği düşünce ve prensipler Osmanlı devlet adamlarını ve aydınlarını da etkiledi.Bu etki,Tanzimat Fermanı’nın ve 1.Meşrutiyetin ilan edilmesinde rol oynadı.
Fransızlar,ihtilalle mutlak krallığın devrilebileceğini göstermiş oldular.Avrupa kralları,krallık yönetimini korumak için Fransa’ya saldırdılar.Avusturya ve Prusya hükümdarları halk için çalışmaya başladılar.Fakat bu önlemler,demokrasi için girişilen eylemlere ve ayaklanmalara engel olmadı.





Fransız ihtilali, Osmanlı devletini hem olumlu hem de olumsuz olarak etkilemiştir.
i)Olumlu Etkileri
Osmanlı Devleti’nde Batılaşma hareketlerine yardımcı olması; bunun sonucu olarak Tanzimat Fermanı ve Kanun-ı Esasi ilan edilmesi, yönetim, askeri, eğitim ve ekonomik alanlarda bir çok yenilikler yapılmasıdır. Bu devirde az sayıda Osmanlı bilgini Avrupa’ya (özellikle Fransa, İngiltere ve Almanya’ya) gitmişlerdir. Burada bir kaç yıl kaldıktan sonra Osmanlı Devletine geri dönmüşlerdir. Bir çok bilgi öğrenmelerine rağmen Osmanlı Devletinde padişah ve sadrazamlar nedeniyle yeteri kadar reform yapamamışlardır. 1. Meşrutiyet ve 2. Meşrutiyet’in ilan edilmesinin ana nedeni Fransız İhtilalinin ortaya çıkardığı sonuçlardır.

ii)Olumsuz Etkileri
Fransız Devriminin ortaya çıkardığı milliyetçilik (ulusçuluk) fikirleri Osmanlı Devletinin dağılmasına yol açtı. Osmanlı Devleti, çok uluslu bir devletti. Devletin içinde yer alan Rumlar, Bulgarlar, Arnavutlar, Sırplar, Romenler ve Hırvatlar arasında milliyetçilik akımı hızla yayıldı. Bunun sonucunda, Osmanlı Devletinden ayrılıp bağımsız devletler kurmak için ayaklandılar. Bu ayaklanmaları Rusya, Avusturya, İngiltere ve Fransa gibi devletlerde desteklediler. Osmanlılar, bu ayaklanmaları bastırmaya çalışırken, diğer yandan Avrupa devletleriyle de savaşmak zorunda kaldı. Böyle olunca, ayaklanmalar bastırılamadı ve bu milletler, bağımsızlıklarını elde ettiler. Böylece Osmanlı Devletinin yıkılma süresi kısaldı ve toprak bakımından geriledi.