SOSYAL HİZMETLER ve ÇOCUK ESİRGEME KURUMU
Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik Hizmetler:
Korunmaya muhtaç çocuk beden , ruh ve ahlak gelişimleri veya şahsi güvenlikleri tehlikede olan; 1-Ana veya babasız , 2-Ana veya babası veya her ikisi de belli olmayan, 3-Ana veya babası veya her ikisi tarafından terk edilen, 4-Ana veya babası tarafından ihmal edilip , fuhuş , dilencilik , alkollü içkiler veya uyuşturucu maddeler kullanma gibi her türlü sosyal tehlikelere ve kötü alışkanlıklara karşı savunmasız bırakılan ve başıboşluğa sürüklenen çocuğu ifade etmektedir. Korunmaya muhtaç çocukların araştırılıp bulunması , bu çocukların ilgili mercilere duyurulması görevi mahalli- mülkü amirlere , sağlık kurum ve kuruluşlarına , muhtarlara , genel kolluk kuvvetlerine , belediye zabıta memurlarına ve çocuk ebeveynlerine yasal bir zorunluluk olarak verilmiştir. Aynı zamanda basın ve yayın organlarında çıkan ihbar niteliğinde haberler de İl Müdürlüğü tarafından incelenerek değerlendirilmektedir. Korunmaya muhtaç çocuklara yönelik İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü tarafından verilen hizmet türleri aşağıda özetlenmiştir :
a) Kurum Bakımı , b) Koruyucu Aile , c) Evlat Edindirme
KURUM BAKIMI:
Korunmaya muhtaç çocuk ve ailesi hakkında gerekli bilgileri toplamakla görevlendirilen sosyal hizmet uzmanı, çocuğun korunmaya muhtaç olup olmadığını , aile ve çocuğun koşullarını derinlemesine araştırarak tespit eder. Yapılan görüşmeler ve ev ziyaretleri ,çevre araştırmaları sonucu çocuğun özgeçmişi , ailenin psiko sosyal ve ekonomik durumunu belirten bir sosyal inceleme raporu hazırlanır. Hazırlanan sosyal inceleme raporu ile müracaatçının durumunu belgeleyen evrak , korunma kararı alınması için çocuk mahkemesine gönderilir. 2828 sayılı yasa gereğince, mahkemece korunma kararı alınan çocuklar , yaşlarına uygun Yuva ve Yetiştirme yurtlarına yerleştirilir.
KORUYUCU AİLE:
Koruyucu aile; korunmaya muhtaç en az bir, en çok üç çocuğa kısa veya uzun süreli gönüllü ya da ücretli olarak bakarak çocuğun sevgi dolu bir aile ortamında büyüyüp sağlıklı bir yetişkin olarak topluma kazandırılmasına yardımcı olan aileler olarak tanımlanabilir. Koruyucu aile hizmeti öz ailesi yanında bakımları (bir süre için) sağlanamayan çocukların bu dönemlerini en az zararla geçirebilecekleri, birebir ilişkinin kurulabildiği bir aile ortamı sağlanması açısından tüm dünyaca tercih edilmektedir. Koruyucu aile ortamında yetişen korunmaya muhtaç çocukların kurum bakımından yararlandırılan çocuklara göre daha sağlıklı geliştikleri araştırmalarla kanıtlanmıştır. Koruyucu aile işlemleri 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu kanunun "Koruyucu Aile Yönetmeliği"ne uygun olarak yapılmaktadır. Koruyucu aile olmaya karar veren 18 yaşını doldurmuş, Türkiye'de ikamet eden evli ya da bekar, bay veya bayanların bulundukları ildeki Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri'ne dilekçeleriyle başvurmaları gerekmektedir. Müraacatçının aşağıdaki belgeleri dilekçesine eklemesi yeterlidir. Fotoğraf · Nüfus cüzdanı örneği · Evlenme cüzdanı örneği (Evliler için), İkametgah belgesi · İş ve gelir durumunu gösteren onaylı belge · Adli Sicil Raporu · Sağlık kurulu raporu müracaat tamamladıktan sonra sosyal inceleme sonucunda uygun görülen ailelere, koruyucu aile hizmetinden yararlanmaya uygun çocuklarla tanıştırılarak koruyucu aile statüsü kazandırılmaktadır. · Koruyucu aile yanına yerleştirilen bu çocuklar ve aileler periyodik aralıklarla ilgili sosyal hizmet uzmanları tarafından, ziyaret edilerek çocuk ve ailenin karşılaştığı sorunların çözümünde yardımcı olunmaktadır. Koruyucu aile yanında bakılmakta olan çocuklar için belirli miktarda ailelere aylık ücret ödenmekte, çocukların sağlık giderleri Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından karşılanmaktadır. "Eğer siz de bir çocuğa sevginizi verebiliyorsanız SİZ DE KORUYUCU AİLE OLABİLİRSİNİZ!"
EVLAT EDİNDİRME HİZMETLERİ:
Evlat edindirme Başbakanlık, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü'ne bağlı İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerince Medeni Kanun, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ve ilgili yönergelere dayanılarak yürütülen bir hizmet biçimidir. İl Müdürlüklerine bağlı Kuruluşlarda bakım ve korunma altına alınan çocuklardan koşulları evlat edindirilmeye uyan çocuklar, İl Müdürlükleri kanalıyla evlat edindirilirler Türkiye'de ikamet eden T.C. vatandaşı ve okur-yazar olan müracaatçıların başvuruları sürekli ikamet ettikleri İl'in İl Sosyal Hizmetler Ve Çocuk Esirgeme Müdürlüklerine yapılır. Evlat edinmek için İl Müdürlüklerine müracaat eden kişi veya aileden en az birinin 34 yaşını doldurmuş olması şarttır. Müracaat etmek amacıyla İl Müdürlüğü'ne çiftlerin birlikte gelmeleri görevli Sosyal hizmet uzmanı ile yapılacak bir ön görüşmeden sonra ilk müracaatlarını yapmaları gerekmektedir. (ancak 35 yaşanı doldurduktan sonra aileye çocuk yerleştirilebilir.) 45 yaşına kadar ailelere 0-1 yaş grubu, 45 yaşından sonra 1 yaşın üstünde çocuklar evlat edindirilmek üzere aileye verilir. Evlat edinmek üzere müracaat edilen tarihten sonra en geç 3 ay içerisinde ailenin ikamet adresine gidilerek sosyal inceleme yapılır. (inceleme esnasında müracaatçıların evde bulunması gerekmektedir.) Sosyal inceleme sonucunda evlat edinmesi uygun görülen kişi veya aileler müracaat tarihine göre çocuk görme sırasına alınır. Kişi ya da aile farklı tarihlerde olmak üzere en fazla 3 çocuk görme hakkına sahiptir. 3 çocuğu da herhangi bir nedenle almamışsa kişi ya da ailenin dosyası iptal edilir. ¨Evlat edinmek isteyen kişi ya da aileye terk edilmiş veya öz ailesinin onayı alınan çocuklar verilir. Evlat edinme müracaatlarında İl Müdürlüğüne yıl içinde gelen, evlat edindirilmeye uygun çocuk sayısının azlığı nedeniyle kız çocuk için 1,5 - 2 yıl, erkek çocuk için 1 - 1,5 yıl arasında bekleme süresi vardır. Evlat edinmesi uygun görülen ve sırası gelen aileye hukuki işlemler tamamlanmadan önce çocuk misafir olarak "Evlat Edinme Geçici Bakım Sözleşmesi" ile 3 ila 6 ay süre yerleştirilir. Bu süre içinde görevli sosyal hizmet uzmanı aile ziyaretleri yaparak ailenin çocuğa yaklaşımını denetler ve aileye danışmanlık hizmeti verir. Süre sonunda çocuk, mahkeme kararı ve noter sözleşmesiyle aileye evlatlık verilir. Bu işlemleri tamamlayan aileye çocuğun nüfus cüzdanı teslim edilerek ailenin kütüğüne kaydettirilmesi sağlanır.
KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIMEVİ HİZMETLERİ:
Kreş ve gündüz bakımevleri ; 0-6 yaş grubundaki çocukların bakımlarını gerçekleştirmek, bedensel ve ruhsal sağlıklarını korumak , geliştirmek ve bu çocuklara temel değer ve alışkanlıkları kazandırmak amacıyla kurulan ve sunduğu hizmetler karşılığında ücret alan ve yatılı olmayan sosyal hizmet kuruluşlarıdır. İstanbul ilimizde resmi yaklaşık 500 adet Kreş ve Gündüz Bakımevi ile 85 Çocuk Kulübü hizmet vermektedir. Özel Kreş , Gündüz Bakımevleri ve Çocuk Kulüplerinin kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esaslara uygun olarak , izin , açılış , çalışma , personel durumu , ücret tarifeleri , denetim ve kapatılma işlemleri İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü tarafından görevlendirilen sosyal hizmet uzmanı tarafından yürütülmektedir.
ISS (ULUSLARARASI SOSYAL HİZMET) VAKALARINA YÖNELİK HİZMETLER:
Yurt dışında ikamet etmekte olup , çeşitli sorunları nedeniyle Uluslararası Sosyal Hizmet Teşkilatı kanalıyla Genel Müdürlüğümüze intikal eden ailelerden, ilimizde ikamet edenlerin incelemeleri İl Müdürlüğünde görevli sosyal çalışmacı memurlar tarafından yapılarak haklarında düzenlenen sosyal inceleme raporları aynı kanalla teşkilata iletilmektedir.
AYNİ - NAKDİ YARDIM HİZMETLERİ:
Yoksulluk içinde olup da , temel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve hayatlarını en düşük sosyo-ekonomik seviyede dahi sürdürmekte güçlük çeken kişi ve ailelere , muhtaç çocuk , muhtaç özürlü statüsündeki kişilere ayni ve nakdi yardım yapılır. Yardım talebiyle İl Müdürlüğüne müracaat eden veya yardıma ihtiyacı olduğu duyulan veya tespit edilen kişilerin durumlarına uygun ayni-nakdi yardım hizmetinin şekli , İl Müdürlüğünde görevli sosyal hizmet uzmanları tarafından belirlenmektedir.
YAŞLI HİZMETLERİ:
Ruh ve beden sağlıkları yerinde olan 60 ve daha yukarı yaşlarda , günlük yaşama ihtiyaçlarını bağımsız olarak yürütebilen ve Huzurevi bakımını tercih eden yaşlılar , ikamet ettikleri il dışındaki bir huzurevine gitmek istemeleri durumunda Müdürlüğümüze , İlimizde bulunan huzurevlerinden birine girmek istiyorlarsa tercih ettikleri huzurevi müdürlüklerine dilekçeyle müracaat etmektedirler. Her iki durumda da müracaatta bulunun yaşlıdan;
- Sağlık kurulu raporu , - İkametgah belgesi , - Nufus cüzdanı sureti istenmektedir
Yaşlının psiko-sosyal ve sosyo-ekonomik durumunu tespit etmek üzere yapılan incelemeler sonunda sosyal inceleme raporu yazılır. Özel huzurevlerinin denetimi , İl Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır.
ÖZÜRLÜLERE VERİLEN HİZMETLER:
Zihinsel , bedensel ve ruhsal özürleri nedeniyle normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olan her yaş grubundaki özürlü kişilerin korunması , bakımı ve rehabilitasyonları ile ilgili ( bağımsız hareket , meslek edindirme ve iş eğitimi dallarında) hizmet vermektedir.