Vitaminler-enzimler,vitaminler,atp,su Ve Mineral Maddeler


ENZİMLER,VİTAMİNLER,ATP,SU VE MİNERAL MADDELER

ENZİMLER

Yapıları: Protein + Koenzim Enzim
Bazı enzimler yalnızca proteinden oluşurlar.(Basit enzimler)
Koenzimler vitaminlerden ve bazı organik maddelerden oluşurlar.
Kofaktörler mineral maddelerden meydana gelirler.
Görevleri: Aktivasyon enerjisini düşünerek tepkimeleri hızlandırırlar.
Aktivasyon enerjisi



Enzimsiz Enzimli Ürünler
Çeşitleri: Canlılarda sonsuz çeşit protein sentez edilebildiğine göre enzim çeşitliliğide sonsuz olur.
Genel Özellikleri:
1-Katıldıkları tepkimelerden bozulmadan çıkarlar.Bu nedenle tekrar tekrar kullanılabilirler.
2-Bir çeşit enzim sadece bir çeşit tepkimeyi katalizleyebilir.Bu nedenle canlılarda sonsuz çeşit tepkime olabilir.
3-Hücre dışında da koşullar uygun olmak şartıyla aktiftirler.
4-Substratın sadece dış yüzeyine etki ederler.Bu nedenle parçalanmış besinler daha kolay sindirilir.
5-Belirli sıcaklık derecelerinde ( 0-55 oC) etkindirler.

Tepkime hızı Tepkime hızı





0 Optimal değer 55 t(oC) 0 36,5 55 t(oC)

GENEL DURUM ÖZEL DURUM(İnsan vücudu)


6-Genel olarak nötral (pH=7) ortamlarda aktiftirler.


Tepkime hızı Tepkime hızı






0 7 14 pH 0 7 14 pH

7-Substrat miktarının ve enzim miktarının etkisi

Tepkime hızı Tepkime hızı





Enzim
0 Optimal Değer Substrat 0 Optimal Değer miktarı
miktarı

8-Substrat yüzeyiyle doğru orantılıdır.
9-İnhibitörler ( yavaşlatıcılar ) ters orantılıdır.Tepkimeyi yavaşlatır.
10-Aktivatör ( hızlandırıcı ) doğru orantılıdır.Tepkimeyi hızlandırır.


VİTAMİNLER VE ATP

Vitanimler:Düzenleyicidirler.
1-YAĞDA ÇÖZÜNENLER:A,D,E,K (Suda çözünmezler.)
Genel Özellikleri:Hücre zarından geçmeleri zordur.Lenf sistemiyle bağırsaktan emilirler.Depolanabilirler.Fazla alınmaları tehlikeli olabilir.

A Vitamini:
Görevi: Embriyonik dış deriye ait olan dokuların ve yapıların gelişmesini sağlar.
Eksik Alındığında: Gece körlüğü,sağırlık,hücre bölünmesi,dış deriye ait tüm kısımlarda zarara neden olur.
Bulunduğu Yerler:Hayvansal dokular(karaciğer,dalak vb.),bitkisel dokularda pro-vitamin A şeklinde bulunur.Karaciğerde A vitaminine dönüştürülür.

D Vitamini:
Görevi: Kemik gelişmesini sağlar.
Eksik Alındığında: Raşitizm görülür.
Bulunduğu Yerler: Hayvansal dokularda(sakatat vb.),bitkilerde pro-vitamin D olarak alınır.Deride güneşle D vitaminine dönüşür.


E Vitamini:
Görevi: Üreme sistemlerinin gelişmesini sağlamaktır.Zehirlenmeyi önler.
Eksik Alındığında: Üreme sisteminde gelişim bozukluluklarına neden olur.
Bulunduğu Yerler: Hayvansal dokular(yumurta özü),bitkisel dokularda


K Vitamini:
Görevi:Kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynar.
Eksik Alındığında: Kanın pıhtılaşması gerçekleşemez.
Bulunduğu Yerler: Hayvansal dokular(sakatat vb.),bitkilerde pro-vitamin K olarak bulunur.Bağırsakta bakterilerin yardımıyla K vitaminine dönüştürülür.

2-SUDA ÇÖZÜNENLER: B,C
Genel Özellikleri: Suda çözündükleri için depolanamazlar.Fazla alınırsa idrarla atılır.

B Vitamini:
Görevi: Kan hücrelerinin oluşumunu,sinir sisteminin çalışmasını,birçok metabolik olayı düzenler.
Eksik Alındığında: Kansızlık(Anemi),sinirsel düzenleme bozuklukları,birtakım metabolik rahatsızlıklara neden olur.
Bulunduğu Yerler:Bütün sebze ve meyvelerde bulunur.

C Vitamini:
Görevi: Taşıma sisteminin ve bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlar.
Eksik Alındığında: Bu iki sistemde çöküntü başlar.
Bulunduğu Yerler: Bütün bitkisel dokularda özellikle yeşil kısımlarda,meyvelerde(portakal,mandalina vb.) bulunur.


SU VE MİNERAL MADDELER

Görevleri:Düzenleyici maddelerdir.
ÖRNEK:
Na-K: Aktif madde alışverişindeki olaylarda,sinirde impuls iletilmesinde
Ca : Kanın pıhtılaşmasında,kas kasılmasında
Fe : Kan hücrelerinin yapımında(hemoglobinde)
Mg : Klorofilin yapısına katılır.Kofaktör olarak yapar.
Fosfat : ATP üretiminde,nükleik asitlerin üretiminde vs.

ATP (Adenozin trifosfat)
Görevi: Hücrelerin tükettiği enerji çeşididir.
1
Yapısı : Adenin + Riboz + 3P ATP + 4 20
2
5 Karbonlu şeker
Azotlu Baz

Özellikleri: Hücre içinde üretilir.Hücre zarından geçmediği için dışarı çıkamaz.Suda çözündüğü için depolanamaz.



ATP Üretim Yolları
1-Fotosentez: Işık enerjisi kullanılarak ATP üretir.(Fotofosforilasyon)
2-Kemosentez: İnorganik maddeleri yakarak ATP üretir.(Kemofosforilasyon)
3-Solunum: Organik maddeleri parçalayarak ATP üretir.(Oksidatiffosforilasyon)
4-Fermantasyon: Substrat düzeyinde fosforilasyon.