Iklim Ve Mevsimler

İKLİM VE MEVSİMLER
İklim, bir yerdeki hava koşullarının geniş bir zaman ve bölge üzerinde ortalaması. İklim'i inceleyen bilim dalına Klimatoloji denir. Bir bölgedeki iklimi belirleyen unsurlar, sıcaklık, rüzgar, havadaki nem , basınç,ve bunların gün ve yıl içinde nasıl değiştiğidir. İklimi etkileyen birçok faktör vardır.
Bir bölgenin denize yakınlığı
Denize yakın yerlerde mevsimler arası sıcaklık farkı daha azdır ve iklim daha yumuşaktır. Karasal bölgelerde ise mevsimler arası ve gece - gündüz sıcaklık farkları daha fazladır.Buna sebep ise nemliliktir.
Bir bölgenin enlemi
Enlem arttıkça güneş ışınlarının yüzeyi vurma derecesi azalır ve daha soğuk bir iklim hüküm sürer. Ekvator'dan kuzeye ya da güneye gidildikçe ortalama sıcaklık azalır. Aynı zamanda, mevsimler arası sıcaklık farkı artar. Tropikal bölgelerde genelde sadece bir ya da iki mevsim görülür. Bunlar sıcaklık farkı ile değil de yağış ve nem ile ayırdedilir. Türkiye gibi ılıman ülkelerde ve daha soğuk iklimin görüldüğü ülkelerde dört mevsim görülür.
Bir bölgenin deniz seviyesinden yüksekliği
Yükseklik arttıkça sıcaklık azalır. Ortalama olarak, her 100 metrede hava bir derece düşer. Bu sebepten ötürü tropikal bölgelerde bile yüksek dağların tepeleri tüm yıl karlı kalabilir.
Bir bölgedeki dağlar ve diğer fiziki faktörler
Dağlar genelde iklim etkilerinin yayılmasını önler.Dağlarda iklimin etkisi sonucu olmuştur.Yani bir çok doğa olayı sayesinde. Zaten doğa olayları iklimler sayesinde gerçekleşir.


Dünya’nın Güneş’e yaklaşması ve uzaklaşması mevsimlik sıcaklık dağışına etki etmez. Mevsimlik sıcaklık dağılışını etkileyen faktör, ışınların düşme açısıdır. Bunu da eksen eğikliği belirler.
Ekvator ile Yörünge düzlemi (Ekliptik) arasında 23˚27’ lık açının bulunmasından dolayı Yer ekseni ile Yörünge düzlemi arasında 66˚33’ lık bir açı oluşmuştur. Yani Yer ekseni yörünge düzlemine eğiktir.
Bunun sonucunda;
o Güneş ışınlarının Dünya üzerindeki noktalara düşme açısı yıl içerisinde değişir.
o Işınların düşme açısındaki değişikliğe bağlı olarak yıllık sıcaklık farkları oluşmuş ve mevsimler meydana gelmiştir.
o Aynı anda, farklı yarımkürelerde farklı mevsimler yaşanır.
o Bir noktada güneş ışınlarının atmosferdeki tutulma miktarı yıl içinde değişir.
o Cisimlerin gölge boyları yıl içinde değişir.
o Gece-gündüz süreleri yıl içinde değişir (Ekvator hariç).
o Mevsimlik sıcaklık değişimine bağlı olarak yüksek ve alçak basınçlar, karalar ve denizler arasında yer değiştirir. Bunun sonucunda muson rüzgarları oluşur.
o Aydınlanma çemberi yıl içerisinde yer değiştirir.
o Bir noktadaki Güneş’in doğuş ve batış saatleri yıl içerisinde değişir.
o Güneş’in ufuk düzlemindeki tepe noktası yıl içerisinde değişir.
o Dönencelerin yeri (23˚27’ Kuzey ve Güney) ve Kutup dairelerinin (66˚33’ Kuzey ve Güney) yeri belirlenmiştir.
o Güneş ışınlarının dik geldiği yerler dönenceler arasında yer değiştirir.
o Matematik iklim kuşakları oluşmuştur.
o Kutup noktalarında 6 ay süreyle gündüz, 6 ay süreyle gece yaşanır.
Dünya’nın yıllık hareketinin sonuçları eksen eğikliğine bağlı olarak gerçekleşir. Bu nedenle, eğer eksen eğikliği olmasaydı yukarıda belirtilen sonuçların hiçbiri oluşmazdı.
Güneş ışınları dönencelere yılda birer defa, dönenceler arasındaki her noktaya iki defa dik gelir. Dönencelerin dışına kesinlikle dik açıyla gelmez.