MS-dos işletim sistemi

MS-dos işletim sistemi


Microsoft Disk Operating System’in kısaltmasıdır. 1981’de IBM firmasının PC’yi üretmesi ile kullanılmaya başlanan işletim sistemdir. MS-DOS bellekte az yer kaplaması, düşük bir donanıma gereksinim duyması gibi avantajları olmasına rağmen çok kullanıcılı sistemlere uygun olmayışı grafik arabiriminin olmayışı gibi dezavantajlarıda vardır.

MS-Dos işletim sistemin açılış yapabilmesi için, sistem dosyaları adını verdiğimiz şu dosyaların olması gerekir.

IO.SYS
MS-DOS.SYS
COMMAND.COM


Bu dosyalar dışında iki tanede konfigrasyon dosyası bulunur. Bu dosyalar aracılığı ile bilgisayar kullanıcının isteğine göre açılmış olur. Klavye ayarları yapılır donanıma ait dosyalar yüklenir.



AUTOEXEC.BAT
CONFİG.SYS
MS-Dos Tanımları
Sürücü
İçlerinde bilgilerimizi sakladığımız fiziksel ortamlardır. Örneğin Disket Sürücü, Harddisk, CD-ROM vb. ortamlardır. Sürücüler ingiliz alfabesinde bulunan harfler ile temsil edilirler.

1. Disket Sürücü A:

2. Disket Sürücü B:

1. Harddisk C:

2. Harddisk D:

CD-Rom E:

Dizin
İçlerinde dosyaları barındıran ve dosyaları gruplandırma amacı ile kullanılan ortamlardır

Dosya
Bilgilerimizin saklandığı nesnelere verilen isimlerdir. Dosyalara isim verirken aşağıdaki kurallara uymamız gerekir.

§ Dosya adı en fazla 8 karakter olabilir.

§ Dosya adı içerisinde (“ * ; + = / ? < > [ ] ) gibi özel karakterler olamaz.

§ Dosya adı içerisinde boşluk karakteri kullanılamaz.

§ Dosya adları A-Z arasındaki ingiliz alfabesinden, 0-9 arası rakamlardan ve nokta karakterinden oluşabilir.

§ MS-Dos için özel anlam taşıyan isimler dosya adı olarak kullanılamaz. Örneğin ; Com1, Com2, Lpt1, Prn, Null, Aux vb.

§ Dosya uzantısı 3 harften oluşmalıdır. Dosya adı ve uzantı arasında nokta olmalıdır.

İç Komutlar
Bu komutlar doğrudan command.com dosyası aracılığı ile kullanılabilen komutlardır.

Dır
İçinde bulunduğu sürücü veya dizindeki dosya ve dizileri listeler. Tek başına kullanılabileceği gibi parameterede alabilir.

Dır /P Dosya ve dizinleri sayfa sayfa listeler

Dır /W Dosya ve dizinleri ekranda 5’li sütun halinde listeler

Dır /S Dosya ve dizinleri altdizinlerle beraber listeler

Dır Sürücü\Dizin Adı Paramtre olarak verilen sürücü veya dizini listeler

Dır C: C sürücüsünü listeler

Dır C:\Windows C sürücüsünde bulunan Windows dizinini listeler

Dır C:\Windows /S C sürücüsünde bulunan Windows dizinini alt klasörlerle beraber listeler

Dır Dosya Adı Paramtre olarak verilen dosyayı arar ve listeler

Dır C:\ugur.txt C sürücüsünde ugur.txt adlı dosyayı arar ve bulursa listeler

Dır C:\*.exe C sürücüsünde bulunan bütün exe uzantılı dosyaları arar ve listeler Dır C:\*.exe /S C sürücüsünde alt klasörlerle beraber bulunan bütün exe uzantılı dosyaları arar ve listeler

Dır /AD Sadece dizinleri listeler

Dır /AH Sadece gizli dosyaları listeler

Dır /AS Sadece sistem dosyaları listeler

Dır /AR Sadece salt okunur dosyaları listeler

Dır /AA Sadece arşiv dosyaları listeler

Dır /ON Dosyaları isim sırasına göre listeler

Dır /OD Dosyaları tarih sırasına göre listeler

Dır /OS Dosyaları boyutlarına göre listeler

Dır /OE Dosyaları uzantılarına göre listeler

CLS
Ekranı temizler.

MD
Dizin oluşturur.

MD UGUR UGUR adında bir dizin oluşturur

RD
İçi boş dizinleri siler.

RD UGUR UGUR adındaki dizini siler

CD
Dizine girer.

CD UGUR UGUR adındaki dizine girer

CD..
Bir üst dizine çıkar.

Ver
Kullanılan işletim sistemin sürümünü verir

Date
Sistem tarihini verir. Eğer istenirse değişiklik yapmamıza izin verir.

Time
Sistem saatini verir. Eğer istenirse değişiklik yapmamıza izin verir.

Copy
Dosya kopyalama işlemi yapar.

Copy A:\*.* C: A sürücünde bulunan tüm dosyaları C sürücüsüne kopyalar

Del
Dosya silme işlemi yapar

Del A:*.* A sürücüsünde bulunan tüm dosyaları siler

Del C:\ugur.txt C sürücüsünde bulunan ugur.txt isimli dosyayı siler

Ren
Dosya ve dizin isimlerini değiştirir.

Ren ugur.txt ugur.dat ugur.txt adlı dosyanın adının ugur.dat olarak değiştirir

Label
Disket veya Harddiskin etiketini değiştirmemize izin verir.

Type
Dosyaların içeriklerini gösterir.

Type Autoexec.bat Autoexec.bat adlı dosyanın içeriğini gösterir.

Vol
Disk etiketini ve seri numarısnı gösterir.

Dış Komutlar
Disk veya Disket ortamında bulunan dosyalar sayesinde çalıştırılan komutlardır. .Bunların çalışabilmesi için kendilerine ait dosyaların disk üzerinde bulunması gerekir.

Format
Parametre olarak verilen sürücüyü biçimlendirir. Formatlanan bir sürücüdeki tüm veriler silinir.

Format A: A sürücüsünü formatlar

Format A: /S A sürücüsünü sistem disketi şeklinde formatlar

Format A: /Q A sürücüsüne hızlı format atar. Daha önceden formatşlanmamış bir sürücüye hızlı

format atılamaz.

Sys
Sistem dosyalarını kopyalar.

Mem
Bellek hakkında bilgi verir.

Chkdsk
Harddisk hakkında bilgi verir. /F parametresi ile kullanılırsa hataları onarır.

Scandisk
Diskteki hataları denetler ve tamir eder.

Attrib
Dosya özniteliklerini değiştirir. Aşağıdaki parametreler ile kullanılır. Bir öznitelik verilmek istenirse + kaldırılmak istenirse – işareti ile kullanılır.

R Salt okunurluk

A Arşiv

H Gizli

S Sistem

Attrib +H –R ugur.txt ugur.txt dosyasına gizlilik özelliğini verir salt okunurluk özelliğini kaldırır.

Backup
Yedek almak için kullanılır.

Restore
Daha önceden alınmış yedekleri geri yüklemek için kullanılır.

Xcopy
Kopyalama için kullanılır. Copy komutundan farkı dizinde kopyalayabilmesidir.

Move
Dosya ve dizinleri taşımak için kullanılır.

Deltree
Silme işlemi için kullanılır. Del komutundan farkı dizinde silebilmesidir.

Erase
Silme işlemi için kullanılır.

Undelete
Silinmiş dosyaları kurtarmak için kullanılır.

Diskcopy
Disketten diskete kopyalamak için kullanılır.

Defrag
Sabit diski düzenlemek için kullanılır. Disk üzerinde meydana gelen fragmatation adını verdiğimiz olayı düzenler.

Edit
MS-Dos’da bulunan yazım editörüdür.
alıntı

alıntı!

ewet

ne güzel!