Kırık Link Bildir! #124064 27-09-2006 16:48 GMT-1 saat
NASA, Kuzey Kutbu’ndaki buzulların son 2 yılda geçmişe göre görülmemiş bir hızla eriyerek 730.000 km2 küçüldüğünü, bu erimenin okyanusların dengesini bozacağını açıkladı.
LONDRA / İSTANBUL - NASA uydularının gözlemlerine göre, Kuzey Buz Denizi’ndeki buzul tabakasından 2004-2005 döneminde Türkiye’nin yüzölçümü kadar buz eriyerek yok oldu. Yine NASA uydularının gözlemlerinde, Kuzey Kutbu buzullarının her yıl yüzde 0.7 oranında eridiği ortaya çıktı. Hızlı erimede rüzgar rejimindeki değişikliğinde de etikili olduğu düşünülüyor, ancak uzmanlar, gerçek neden olarak küresel ısınmayı gösteriyor, çünkü Kuzey Kutbu’ndaki erime Dünya’nın herhangi bir noktasında daha hızlı.
Gözlemlerde buzulların 1978’den bu yana Eylül 2005’te en düşük seviyeye ulaştığı saptandı. Buzul erimesine neden olan birinci süreç, deniz suyunun ısınması, ikincisi de kış mevsiminin süresinin azalması.
Kaynak: New Scientist.
Araştırmayı yürütüen NASA Jet Propulsion Laboratory uzmanı Son Nghiem, Geophysical Research Letters dergisinde yayımladığı makalesinde, yaz buzulları kadar sürekli buzulları da gözlemdiklerini ve bu tabakada da ciddi erime bulunduğu belirtti. Sürekli buzullar, genellikle 3 metre kalınlığında olup en az 1 yıl yüzeyde kalabiliyor. Daha kolay eriyen mevsimsel buzullara göre sürekli buzullar daha güçlü olduğu için daha önemli bir ölçüt kabul ediliyor. Sürekli buzul tabakası mevsimsel tabakaya göre daha az tuzlu, daha çok tatlı su özelliği taşıyan bu tabakanın içinde daha çok hava baloncuğu bulunuyor.
YAKLAŞIK TÜRKİYE KADAR BİR ALAN
NASA uydularının gözlem yaptığı Ekim 2004-Mart 2006 döneminde sürekli buzullardan 730.000 kilometre’lik alanın eriği ortaya çıktı. Özellikle Rusya ve Avrupa’nın kuzeyine düşen bölgede erime üst düzeydeydi. Bilim insanları sadece Kanada’nın kuzeyinde minimal bir buzul gelişimi saptadı. NASA uzmanları buzulların erime oranınını 10 yıllık süreçte yüzde 6.4 ila 7.8 olarak tahmin ediyor; 2005’te ise erime yüzde 14 olarak gerçekleşti.
ERİMEDEN OKYANUSLAR DA ETKİLENECEK
Araştırmaya katılan NASA uzmanı Josefino Comiso, durumun doğa için bir alarm niteliğinde olduğunu, sürekli buzulların erimesindeki hızlanmanın sera etkisi, dolayısıyla küresel ısınmayla ilgili olduğunu belirtiyor. Buzullar Güneş ışınlarını geri yansıtırken, denizler emiyor. Bir gezegende buzulların yüzölçümü azalırsa, ısınması da hızlanıyor. Buzulların erimesiyle okyanuslardaki tuzluluk oranı değişecek, deniz canlıları ve besin zincirinde olumsuz değişimlere neden olacak.
Kaynak: Araştırmayı konu alan makale Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanmıştır.
146 ileti
