Antarktika’nın altı su kanalları dolu

Antarktika’nın altı su kanalları dolu


İngiliz bilim insanları, Beyaz Kıta Antarktika’da birbirlerine yeraltı ırmaklarıyla bağlanmış bir ‘buzul-altı’ göl sistemi tespit etti.


LONDRA - Bilim insanları, Beyaz Kıta’daki yeraltı ırmak sisteminin milyonlarca yıl önce meydana geldiğini düşünüyor. Antarktika’nın yeraltı ırmak ve göl sistemi kıta donmadan önceki halini bir anlamda bugüne taşımış oluyor. Şimdiye dek buzul-altı göletlerinin birbirlerinden bağımsız olarak oluştuğu düşünülüyordu. Ancak, ortaya çıkan sistem birbirlerine geniş ırmaklarla bağlı bir su sistemi.


Uzmanlar, şimdi buzulları delerek yeraltı su sistemine ulaşmak ve araştırmalarını derinleştirmek istiyor. Ancak, bir noktadan yapılan delme işleminin, sistemin diğer unsurlarına da zarar verme riski taşıyor. Araştırmayı yürüten University College London profesörü Duncan Wingham, yeraltı sisteminin delme işlemi esnasında kirlenebileceği, bunun da tüm sistemin dengesini bozabileceğini belirtiyor.

JÜPİTER’İN UYDUSUYLA PARALELLİK
Bu yeraltı veya ‘buzul-altı’ su sistemi, birçok canlının da gelişimine olanak sağlamış olabilir. NASA daha önce, uzay araştırmalarına örnek teşkil eden buzul-altı göletlerini araştıracağını açıklamıştı.

İngiliz araştırmacılar da kendilerine kıtanın batısındaki Ellsworth Gölü’nü seçti. Bilim insanları, bu sistem içinde bulunacak herhangi bir canlının, yaşam formlarının olağanüstü koşullarda gelişmesine örnek olacağını, Jüpiter’in buzla kaplı uydusu Europa ile ilgili önemli ipuçları sağlayacağını vurguluyor.

Çalışmaya katılan bir diğer bilim insanı Bristol Üniversitesi’nden Martin Siegert, bulgunun mikrobiyolojik yaşam formları ve süreçleriyle ilgili şimdiye dek bilinmeyen yeni bir öykü sunduğunu dile getiriyor.

YERALTINDA DEVASA GÖL
1960’lara kadar Antarktika’nın suyun sıvı halde kalması için fazla soğuk olduğu varsayılıyordu. Ancak 1960’lı yıllardan itibaren gelişen uydu ve radar gözlem yöntemleriyle Beyaz Kıta’nın altında göllerin bulunduğu ortaya çıkmıştı. Şimdiye dek 150 olarak bilinen buzul-altı göllerinin gerçek sayısı binlerle ifade ediliyor. Bilim insanları buzul-altı göletler arasında geniş ırmaklar olduğunu ve bunların sürekli su akışı içinde olduğunu tahmin ediyor.

Antarktika’da en büyük buzul-altı su kütlesi 250 km uzunluk ve 40 km genişliğindeki Vostok Gölü, gölün derinliği ise 400 metre’ye ulaşıyor. Bu gölün Londra gibi bir büyük kentin su ihtiyacını 5 bin yıl boyunca karşılayabileceği öne sürülüyor.



Not: Araştırmayı konu alan makale İngiliz bilim dergisi Nature’da yayımlanmıştır.