Osmanlı İmparatorluğu'nun Türkiye Dışındaki Mimari Yapıları

> 1 <

FuRKaN216

Albay

7836 ileti

Yer: lere tükürmeyin tükürülcek o kadar surat varken:D
İş: de bu benim profilim:)
Kayıt: 13-12-2006 18:56

[+][+3][+5]

Saygınlık 776

[-]

Kırık Link Bildir! #170326 25-02-2007 17:38 GMT-1 saat

Türkiye Dışındaki Osmanlı Mimari Yapıları

Türkiye dışındaki Osmanlı mimari yapıtları gerek zaman gerek mekân içinde çok geniş bir tarihsel sürece ve coğrafi alana

yayılır. Osmanlı mimari eylemi Osmanlı hakimiyetinin yayıldığı tüm coğrafi bölgelerde karşımıza çıkar. Yapı faaliyeti değişik

bölgelerin Osmanlı İmparatorluğu'ndan koptukları farklı tarihlere kadar devam eder. Böylece, Osmanlı hakimiyetinin bulunduğu

bölgelerde inşa edilen yapılar, mimari uslûplarına bakılmadan tarihsel bir olgu olarak Osmanlı yapısı kabul edilir. Ancak, bu

yapılarda Osmanlı öncesi geleneklerin devam ettiği tislûp özellikleri (Orta Doğu ülkelerinde olduğu gibi), Osmanlı uslûbu

veya ilk ikisinin bileşiminden ortaya çıkan uslûp özellikleri ile XVIII yüzyıldan sonra görülmeğe başlayan Avrupa sanatı

uslûpları, beraberce görülebilir.

Dış İşleri Bakanlığı'nın "Türkiye Dışındaki Osmanlı Mimari Yapıtları" adlı yayınından faydalanılmıştır.

Arnavutluk- Avlonya
Muradiye Camii

Arnavutluk - Belgrad
Bekarlar Camii

Arnavutluk- Ergiri
Palorto Mahallesi

Arnavutluk - İskodra
Kir nehri üzerinde köprü

Arnavutluk - Tiran
Ethem Bey Camii

Bosna Hersek - Bılagay
Tekke

Bosna Hersek - Mostar
Köprü

osmanli evleri

Gazi Hüsrev Bey hanı

Bulgaristan - Cebel camii

Bulgaristan - Ruscuk
Seyyid Mustafa Paşa Camii

Bulgaristan - Sofya
Seyfullah Efendi Camii

Cezayir
Keçiova Camii

Irak - Bağdat
İmam-ı Azam Külliyesi ve digerleri

Saray Camii Minaresi

Saat Kulesi

Kara Ömer Cami

idadi

İsrail, Kudüs ve çevresi - Akka
El-Umdan Hanı

Türk çarşısı

Müze

Altin Kapi

Libya - Trablusgarp
Karamanlı Ahmet Paşa Camii

Lübnan - Beyrut - Cuniye Sarayı ve Ceyde Sarayi

Lübnan - Trablus
El-Tel saat kulesi ve Büyük Mansuri Camii

Macaristan - Budin
Gül Baba Türbesi

hakkında bilgi

XV. yüzyıl sonlarıyla XVI. yüzyıl başlarında yaşamış şair bir Bektaşî dervişidir. Evliya Çelebi'nin babasından naklen

yazdığına göre Merzifonludur ve Fatih döneminden Kanunî döneminde Budin (Buda)in fethi sırasında şehit düştüğü 1541 tarihine

kadar birçok savaşa katılmıştır. Şeyhülislâm Ebussuud Efendi'nin 2 Eylül 1541 tarihinde cenaze namazını kıldırdığı ve bu

namazda Kanuni Sultan Süleyman'ın bulunduğu bilgileri de Evliya Çelebi'den alınmadır. Evliya Çelebi, elinde büyük bir kılıçla

savaşlara katılan Gül Baba'ya bu lâkabın verilmesine, külahından daima bir gül taşımasının sebep olduğunu da belirtmiştir.

1663'te Budin'i ziyaret eden Evliya Çelebi, seyahatnâmesinde şunları da yazmaktadır: "Gül Baba, bir çiçekli bahçe içinde,

kurşun örtülü bir kubbede gömülüdür. Sandukası yeşil çuha ile örtülü olup mübarek başlarında Bektaşî tacı bulunur. Etrafı

çeşitli Arap harfli Kur'an âyetleriyle süslüdür."
Evliya Çelebi, Gül Baba'yı Fatih döneminden Kanuni döneminde 1541 yılına kadar, 120 yılı aşkın bir süre yaşatarak, büyük bir

hata yapmış ve Fatih döneminde yaşamış Gül Mehmet Dede'yle karıştırmıştır. Isparta'nın Uluborlu ilçesine bağlı İlegüp

köyündeki Veli Baba dergâhına ait kayıtlar içinde 1935 yılında bulunan bir şecere Gül Baba'nın gerçek kimliğini

aydınlatmıştır. Bu şecereye göre , "Gül Dede" olarak da anılan " Gül Baba"nın asıl adı Cafer'dir. Babası, Kutb'ül Arifîn

Veli'üddin İbn Yalınkılıç olup İlegüp köyündendir. Gül Baba, Kanunî Sultan Süleyman'ın daveti üzerine Budin seferine

katılmıştır. Osmanlı döneminde ordu sefere çıktığında askerin moralini güçlendirmek için dervişler, saz şairleri de sefere

katılıyor, mola zamanlarında dualar okunuyor, destanlar söyleniyordu. Dervişler, saz şairleri gerektiğinde silâhlanıp savaşa

da katılıyorlardı. Gül Baba, savaşlara katılan dervişlerden biriydi. Yeniçeriler Hacı Bektaş Velî'yi pîrleri kabul

ettiklerinden Bektaşî dervişleri çok seviyorlardı. Gül Baba, Budin (Buda)'in fethi sırasında 1 Eylül 1541 günü şehit düşmüş,

2 Eylül 1541 günü cenaze namazı Fethiye Camisi'ne çevrilen Mátyás (Meryem Ana) Kilisesi'nde kılınmıştır ve bugün

Gültepe-Rózsadomp adı verilen tepede toprağa verilmiştir. Şehâdet tarihini 2 Eylül 1541 olarak gösteren kaynaklar da

bulunmaktadır.

Isparta ili belgelerine göre Gül Baba'nın kardeşi Seyyid Hüseyin'in lâkabı da Sümbül Dede'dir. Misâlî mahlâsıyla Hurûfî tarzı

şiirler yazan Gül Baba'nın şiir ve düzyazılarını içeren Miftah'ül Gayb ve Güldeste adlı yazma eserler bulunmaktadır.
Kanunî Sultan Süleyman'ın, hakkında; "Gül Baba Budin gözcüsü olup himmetleri hâzır ve nâzır ola ola" dediği Gül Baba hakkında

Macar araştırmacıların da makaleleri bulunmaktadır. Macar Türkolog Gyula Nemeth ise gül sözcüğünün gülmek eyleminin emir

şekli olduğunu belirterek Gül Baba lâkabını gülmekle açıklamaya çalışmıştır. Alman Thedor Menzel'e göre ise Bektaşi Tekkesi

şeyhi işareti olarak tacında gül taşıdığı için Gül Baba lâkabı verilmiştir. Macar ressam Ferenc Eisenhut, 1886 yılında

yaptığı ve bugün Ankara'da Macar Büyükelçiliği'nde asılı "Gül Baba'nın Şehâdeti" adlı tablosunda Gül Baba'nın tacından yere

düşmüş gülünü de unutmamıştır.

Macaristan'daki Türkler kadar Macarlar tarafından da sevilen Gül Baba'nın efsanevî hayatı Danimarkalı Andersen tarafından

1841 yılında kaleme alınmıştır. Macar besteci J.Huszka da Gül Baba adlı bir senfonik eser bestelemiştir. Gül Baba, Macar

edebiyatı, sinema ve operet sanatın da yerini almıştır.

Macaristan- Peçevi
Yakovalı Hasan Paşa Camii