alevilik tarihine kısa bi yolculuk

Battal Gazi, Alevi pirliği yaparken Türkler Anadolu'ya henüz gelmemişlerdi. Hz.Ali ve çocukları hayatta bile değillerdi. Erdoğan Çınar'ın, Aleviliğin Kayıp Bin Yılı adlı kitabıne bakınız.

Hac-ı Bektaş-ı Veli, Vilayetnamesinde kendisinden 500 yıl önce yaşamış Alevilerden söz eder. O kişi Battal Gazi'dır.(20) Hacı Bektaş Veli, Battal Gazi'nin Eskişehr'in Seyitgazi ilçesindeki mezarını ziyaret ederken, Vilayetnameye göre: Hacı Bektaş Veli mezarın başında “esselamü aleyküm suyun başı” diye selamlar. Rivayet edilir ki, mezarda: “aleyküm selam ilim şehri” sedası duyulur.(21)

Hacı Bektaş Veli, 13.yy 'da dağılan Alevi yolunu yeniden toparlayan bir Alevi velisidir.(22) Kırşehir vilayetinin Emiri ve Mevlana'nın mürüdi olan Cican'ın oğlu Emir Nureddin bir gün Mevlana Hazretlerinin hizmetinde Hacı Bektaş-ı Horasan'ın kerametlerinden söz ediyordu: “Bir gün Hacı Bektaşın hizmetine gitmiştim. O dış görünüşe hiç sayğı göstermıyor, Şeriat'a uymuyor ve namaz kımıyordu. Ona mutlaka namaz kılmak lazım geldiğine dair ısrarda bulundum. O git su getir de aptes alayım ve taharet yapayım, diye buyurdu. Destiyi kendi elimle çeşmede doldurup onun önüne getirdim. Maşrabayı alıp bana verdi ve dök dedi. Onun eline su döktüğüm zaman berrak suyun kan olduğunu gördüm. Bu durum karşısında şaşa kaldım” dedi.(23) Böylece Hacı Bektaş Veli'nın namaz kılmadığını öğrenıyoruz.

Osmanlı Devletin kurucusu Osman Bey, 1200'de İznik'te bağımsızlığını ilan ettiğinde 20 senelik evli idi. Karısı Alevi Şeyhı Şeyh Edibali'nin kızı Balu Sultan'dı. Osman Bey, Bursa'yı alırken, Alevilerden büyük destek görmüş.(24)

Bizans coğrafyasında Bursa'da 100 den fazla Alevi Tekkesi vardı. Bizanslıler Alevileri sahte Hiristiyanlar olarak adlandırıyorlardı. Bunlar Hak Dostları dervişleri(Aleviler) Uludağ yamaçlarında tekkelerde Keşiş kılığında yaşarlardı.(25)

Hacı Bektaş Veli'nin ölümünden sonra, Padişah 2. Betazıt, Balkanlarda getirdiği Balim Sultan'ı dergahın başına getirir. Dergah Osmanlı ile uyum içinde çalışır. Anadolu Alevisi kaderiyle baş başa bırakılır. Fakirleşir. Devlet onların sırtında adeta boza pişirir. Balim Sultan'ın ölümümden sonra dergahın başına Kalender Çelebi getirilir. Kızılbaş halkın dertleriyle ilgilenir dergah. Osmanlıya başkaldırının merkezine dönüşür. Osmanlı, dergahı kapatır 26 yıl kapalı kalır. Osmanlı dergaha ihtiyaç duyar. 1552 yılında Sersem Ali Paşayı “Sersem Ali Baba”yapılarak dergahın başına getirilir. Bektaşi-Alevi maskesi altında toplum kontrol edilir.

16.yy. boyunca Anadolu [/u]

Kızılbaş Halkı kırılma yaşarken, Yeniçerilerin savaşa Bektaşi Gülbankını okuyarak gidiyorlardı. (Gülbağ Öz, Yeniçeri Bektaşi İlişkileri. S.71)

Bazı Bektaşilerin Osmanlılarle işbirliği ilişkisi, günümüzde bazı Alevilerin düzenle işbirliği gibi. Osmanlı döneminde, Kızılbaş geleneğiyle Bektaşilik geleneği farklılık içeriyordu. Alevilik, iktidar ve eşirsizlik ideolojisı taşımıyordu. Egemenlik ilişkilerine bulaştığında kırılma zaafını gösterıyordu. Şayet bir eşitsizlik ve despotizmin egemense hem iktidar ve hemde Alevi kalmak imkansızlaşıyordu. Osmanlı döneminde Bektaşi Dergahı bu yüzden çelişkiler yaşıyordu. İktidara yaklaştıkça Alevilikte kopma oluyordu.

Aleviler, süreklı olarak baskı, şiddet ve katliama maruz kalmış olmaları nedeniyle kendilerini ve öğretilerini hep gizlemek zorunda kalmışlardır. Bu zor yaşam koşulları onları bulundukları yerlerin hakim inançlariyle bir çeşit uzlaşma arayışına girmişlerdir. Müslümanlığın hiç bir şartını yerine getirmedikleri halde “gerçek Müslüman biziz” demişler ve bazıları halen de demekteler.

Kaynaklar:

20- Erdoğan Çınar, Aleviliğin Kayıp Bin Yılı. S.38
21- “ “ “ “ “ “ s.38
22- “ “ “ “ “ “ s.191
23- Cemşit Bender, Kürt Uygarlığında Alevilik s.192
24- Erdoğan Çınar, Aleviliğin Kayıp Bin Yılı. S.173
25- “ “ “ “ “ “ s.174

Alıntı:
sercan_sivasli :
Böylece Hacı Bektaş Veli'nın namaz kılmadığını öğrenıyoruz.

bundan ne kadar emin olabiliriz?

Alıntı:
Stella :

Alıntı:
sercan_sivasli :
Böylece Hacı Bektaş Veli'nın namaz kılmadığını öğrenıyoruz.

bundan ne kadar emin olabiliriz?

kardeş biz boyle gorduk boyle biliriz.inanmak zorunda değilsin.yani elbette haklısın nerden biliceksin kılmadıgını.ama yazılı kaynaklar,hikayeler(gercek tabi) bize hacı bektas ı veli nin namaz kılmadıgını soyluyor.cunku alevi pirinin namaz kıldıgı gorulmemiştir

Ya Anlamadım gitti aleviler müslümanmı?Müslümanlarsa neye göre müslümanlar?Alevilerde Muhammed (sav) kim?Hz.Ali onlara göre kim?

Bunları Cevaplandırsan çok sevinirim sercan kardeş

Alıntı:
kdgd_yakup :
Ya Anlamadım gitti aleviler müslümanmı?Müslümanlarsa neye göre müslümanlar?Alevilerde Muhammed (sav) kim?Hz.Ali onlara göre kim?

Bunları Cevaplandırsan çok sevinirim sercan kardeş

aslında haddime düseni kadar cevaplarım ama tepki görebilirim.o yuzden cevapsız kalabilir.ayrıntısını ogrenmek isterseniz bi kitap var o cok guzel yazmıs aleviliği.bu zamana kadar hep baska turlu soylendı oraya baglandı buraya baglandı cunku insanımızın uzerınde gecmısten bugune kadar bi baskı var.isterseniz kitabın adını verim

Alıntı:
sercan_sivasli :

Alıntı:
kdgd_yakup :
Ya Anlamadım gitti aleviler müslümanmı?Müslümanlarsa neye göre müslümanlar?Alevilerde Muhammed (sav) kim?Hz.Ali onlara göre kim?

Bunları Cevaplandırsan çok sevinirim sercan kardeş

aslında haddime düseni kadar cevaplarım ama tepki görebilirim.o yuzden cevapsız kalabilir.ayrıntısını ogrenmek isterseniz bi kitap var o cok guzel yazmıs aleviliği.bu zamana kadar hep baska turlu soylendı oraya baglandı buraya baglandı cunku insanımızın uzerınde gecmısten bugune kadar bi baskı var.isterseniz kitabın adını verim

Kardeş sen bu sorulara cvp versen vereceiğin kitabı bir alevi yazmıştır onun kaleminden okumak faidesiz kalırr.bide söelyecekleirne inanıyorsan kimsenin inancına hakaret etmiyeceksen nedne tepki göresinki?

Tmm kardeş tmm.

sercan_sivasli burda kimseye dini yüzünden tepki gelemez, eğer gelirse banlanır. Amacın Aleviliği anlatmaksa bunu tabiki yapabilirsin.

Alıntı:
NetsinaN :
sercan_sivasli burda kimseye dini yüzünden tepki gelemez, eğer gelirse banlanır. Amacın Aleviliği anlatmaksa bunu tabiki yapabilirsin.

efendim burda soz konusu olan inançlara yapılan hakaret değil.bu yazıyı okuyan birisi ister istemez yazacaklarımdan olumsuz etkilenecektir.bundan adım gibi eminim.ve bunu da en guzel nasıl yansıtılacagını da biliyorum.saygınlık düsürecekler.bakarsanız eger saygınlıgıma counun haksızca alındıgını gorursunuz.bu yine gercekleşecektir. o yuzden yanıtlamak istemiyorum.bunu aslın da yani bu konuyu aydınlatmak isterdim yanlısları düzeltmek isterdim ama maalesefff.benim burda yasadıklarım gorduklerim ve izlenimlerim bunu yapmamamı soyluyor