Bütçede açık mı var? Dayanın akaryakıta

2008 bütçesi için 10 milyar YTL'lik ekstra gelire ihtiyaç olduğu anlaşılınca akla ilk gelen yine ÖTV artışı oldu

Akaryakıtta ÖTV'nin 5-10 kuruş, tütün mamüllerinde ise 10-15 kuruş artırılması planlanıyor. ÖTV 5 kuruş artarsa benzine yüzde 2, motorine yüzde 2.63 zam gelecek. Şayet artış 10 kuruşa çıkarsa benzinde zam oranı yüzde 4.27'yi bulacak

Ekonomi yönetimi, 2008 yılında vergi gelirlerinde 4 ile 5 milyar YTL ilave artış sağlanması için harekete geçti. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da, özel tüketim vergisi (ÖTV) artışını da içeren yeni vergi düzenlemelerine yönelik çalışmaların devam ettiğini belirtti ve “Çalışmalar tamamlandığında, bunu kamuoyu ile paylaşacağız, gerekli açıklamaları yapacağız” dedi.

Edinilen bilgiye göre, Maliye Bakanlığı, Hazine ve DPT Müsteşarlıkları'nın yürüttüğü 'ek kaynak' çalışmalarının temelini, ÖTV artışları oluşturacak. Bu çerçevede akaryakıt ürünlerinden maktu olarak alınan ÖTV ile tütün ve tütün mamulleri üzerindeki asgari maktu ÖTV'ye bir miktar zam yapılacak.

Ek kaynak çalışmalarında, akaryakıt ürünlerinde 2005 yılı başında yeni bir ÖTV düzenlemesine gidildiği ve nispi vergiden maktu vergiye geçildiğine işaret edilerek, şu tespitte bulunuldu:

“O tarihten bu yana hampetrol fiyatlarındaki yükselmenin de etkisiyle akaryakıt ürün fiyatları arttı. Ancak maktu vergiler sabit kaldı ve toplam akaryakıt fiyatları içindeki ÖTV payı düştü. Vergi gelirleri de bu durumdan olumsuz etkilendi.”

Akaryakıt ürünlerinde 2005 yılındaki ÖTV yükü ile bugünkü yükü de karşılaştıran ekonomi yönetimi, akaryakıtta ürünlere göre 5 ile 10 Yeni Kuruş (YKr) arasında ÖTV artışı planlıyor. Yapılan hesaplamalara göre, akaryakıt ürünlerindeki 5 YKr'lik ÖTV artışı, benzin fiyatını yüzde 2, motorin fiyatını ise yüzde 2.63 oranında etkileyecek. Akaryakıtta ÖTV artışının 10 YKr olması ise benzin fiyatına yüzde 3.58, motorin fiyatına da yüzde 5.26 şeklinde yansıyacak.

Alkolde vergi düşünülmüyor

Tütün ve tütün mamullerine ise 5 ile 10 Yeni Kuruş arasında ÖTV artışı düşünülüyor. Sigaradan 2006 yılında 9 milyar YTL vergi alındığını, bu yıl ise bu rakamın 10 milyar YTL olmasının beklendiğini belirten bir ekonomi yetkilisi, tütün ve alkollü ürünlerdeki ÖTV düzenlemeleri konusunda da şu bilgileri verdi:

“Sigaradaki ÖTV düzenlemesiyle biz, tütün mamullerinden sağlanan vergide yüzde 10'luk bir artış planlıyoruz. Yapacağımız vergi artışının, Hazine'ye ÖTV ve KDV olarak yüzde 10 ilave gelir getirmesini öngörüyoruz. Burada amaç, ÖTV'den ziyade, KDV gelirlerinde bir artış sağlamak. ÖTV artışı, sigara fiyatlarına yansıdığında, KDV gelirlerinde de otomatik bir artış meydana gelecek. Sigara üreticileri beklenildiği gibi bir fiyat ayarlamasına gitmezse, o zaman ÖTV artışının bir anlamı kalmayacak. O nedenle, yapacağımız ÖTV artışı, piyasayı hareketlendirmeli. Bu amaçla tütün mamullerindeki düzenleme için öncelikle sektörün nabzı tutulacak. Enflasyon farkı hesaplanacak ve ona göre bir rakam belirlenecek.”

Bu yıl da FDF hedefinin tutması zor görünüyor

ÖTV'deki artış rakamları Başbakan'ın görüşünün alınmasının ardından kesinleşecek. Bu arada yeni vergi düzenlemeleri tamamen 2008 yılına dönük olacak. Çalışmalar sırasında 2007 bütçe performansı da masaya yatırıldı. Yapılan değerlendirmelere göre, dahilde ve ithalatta alınan KDV gelirlerindeki düşüş, buna karşılık KDV iadelerindeki artış, bu yılın bütçesini olumsuz etkileyecek. Sosyal güvenlik açığı da, hedefin bir miktar üzerinde gerçekleşecek. Faiz harcamalarında hedefin altında kalınması beklentisine rağmen, vergi gelirlerindeki beklenmedik gerileme ve sosyal güvenlik yükü, yüzde 6.5'lik faiz dışı fazla hedefinin tutturulamaması olasılığını da beraberinde getirecek.

Uysal: Yüksek faizle bizi soyuyorlar, ona bakalım

Vergİ Konseyi Başkanı Mustafa Uysal, vergi gelirlerindeki düşmeden kaynaklanan açığın kapatılması için tütün ve akaryakıtta vergi artışına gidilmesine karşı çıktı. Bütçede vergi geliri yerine faiz giderine bakılması gerektiğini vurgulayan Uysal, “Yüksek faizle kendimizi soydurmamamız lazım. IMF'nin faiz dışı fazla kadar faize de bakması lazım. Bu konuda tedbir alınırsa vergi artışına gerek kalmaz. Türkiye bugün dünyanın en yüksek faizini ödeyen ülke konumunda. Yüksek faiz borcun reel olarak düşmesini engelliyor” dedi.

Uysal, gelir düşüşü üzerine gündeme gelen vergi indirimlerinin hatalı olduğu değerlendirmelerine katılmadığını ifade ederek, özellikle Kurumlar Vergisi'nde indirime gidilmesinin taban genişlemesi yarattığını söyledi. Vergi gelirlerindeki düşüşün asıl nedeninin vergi indirimlerinde aranmaması gerektiğini kaydeden Uysal, asıl nedenin büyümedeki yavaşlama olduğunu söyledi. Büyümenin yavaşladığı dönemlerde en çok otomotiv ve konut sektörü olmak üzere hızlı daralmaya girildiğini ifade eden Uysal, içerde üretim düşüşü nedeniyle yarattığı vergi geliri azalan otomotiv sektörünün ihracata yönelmesi sonucunda ihracatta vergi iadesi ile gelirlerin daha da azaldığına işaret etti.

Fiş ile vergi iadesi toplamanın toplumda ahlakı da bozduğunu belirten Uysal, “Sahte fişler düzenleniyor. Toplum olarak değerlerimizi yitirdik. Vergi bilinci, ahlakı zaten yok. İnsan fiş alacaksa vatandaş olmanın getirdiği sorumlulukla almalı, vergi iadesi için almamalı” dedi.