> 1 <
16 tabanlı sayı sistemi. Her hanede 16 rakamın kullanılabildiği (0 da
dahil), sayı sistemi. Normalde kullandığımız 10 tabanlı sayı sisteminde
ise her hanede 10 rakam kullanılır. Bu sistemde sayı hanelerinde kullanılan
0-9 arası sayılar rakamla daha üst sayılar ise A-F arasındaki harflerle gösterilir.
Örneğin 10 tabanlı sistemde kullandığımız 10 sayısının karşılığı
16 tabanlı sistemde A'dır. Bu sayı sistemi iki tabanlı sayılarla çalışan
bilgisayarlarda sayıların gösterimini kolaylaştırır. İki hexadecimal sayı
hanesi ile sekiz haneli ikili tabandaki sayı veya bir byte gösterilebilir.
Hierarchical addressing : Hiyerarşik adresleme. Yerleri göstermek için
mantıksal bir hiyerarşi kullanan adresleme düzeni. Örneğin IP adresler,
veri paketlerinin gidecekleri yere yönlendirilmeleri için IP yönlendirme
algoritmalarının kullandıkları, ağ numaralarını, alt ağ numaralarını
ve host numaralarını içerirler.
Hierarchical Storage Management (HSM) : Hiyerarşik Depolama Yönetimi.
Depolama sisteminin ekonomik olarak kullanıldığı arşiv sisteminin policy
(politika) temelli yönetimi. Çoğunlukla dağıtık kurumsal ağlarda kullanılan
HSM, tek başına bir sistem olarak da kullanılabilir. Hiyerarşi, farklı yapıda
depolama ortamlarının varlığını gösterir. Örneğin, RAID sistemleri,
optik sistemler veya bant sistemleri.
High Speed Serial Interface (HSSI) : Yüksek Hızlı Seri Arabirim. Kısa
mesafeli iletişim arabirimi. Çoğunlukla yerel veya geniş alan ağlarında yönlendirme
ve anahtarlama cihazlarının birbirine bağlanması için kullanılır.
Home network : Ev içinde iki veya daha fazla bilgisayarın yerel alan ağı
biçiminde birbirine bağlanmasıdır. Evde birden fazla bilgisayar varsa, bu şekilde
dosyalar, programlar, yazıcılar, diğer çevre birimleri ve Internet erişimi
paylaşılabilir.
Home page : Ana sayfa. Bir Web sitesinin ana sayfası, bir ziyaretçi
siteye bağlandığında göreceği ilk ekran; genellikle hem o sitedeki hem de
diğer sitelerdeki diğer sayfalara bağlantılar içerir.
Hook : Çengel. Programcılıkta, bir paket programa programcının kendi
kodunu girmesine izin veren bir arayüzün kullanıldığı yer. Bazen içine
kod girilen böyle bir program için de kullanılır.
Hop : Veri paketinin iki ağ noktası arasında iletilmesi. Bir paketin
gideceği nokta sayısı (hop sayısı) paketin başlığındaki bilgiler arasında
yer alır.
Host : 1) Internet'te, diğer bilgisayarların iki yönlü erişim
sağladıkları herhangi bir bilgisayardır. Ağ üzerindeki bir nokta anlamında
kullanılır. 2) Ana bilgisayar (mainframe). Akıllı veya akılsız
terminallere hizmet eder. 3) Kendinden daha küçük veya daha az özelliğe
sahip olan cihaz veya programa hizmet veren cihaz veya program.
Host number : IP adresinin, alt ağda ağ noktasını gösteren kısmı.
Hosting : Bir veya daha fazla web sitesine hizmet vermek ve bakımını
yapmak. Bilgisayarda yer ayırmanın ötesinde bir web sitesi için daha da önemlisi,
Internet'e hızlı bağlantı olanağının sağlanmasıdır.
Hot swap : Bilgisayar çalışmaya devam ederken, sabit disk, CD-ROM sürücü,
güç kaynağı veya bir bilgisayar parçasının değiştirilebilmesi.
HTML (HyperText Markup Language) : Web sayfası yaparken kullanılan
Internet'in yazım dili.
HTTP (HyperText Transfer Protocol) : Internet üzerinde dosya (metin,
grafik görüntüler, ses, video veya diğer multimedya dosyaları) alışverişi
için kurallar dizisi. TCP/IP protokol setine gore HTTP bir uygulama
protokoludur.
Hub : Bir grup ağ noktası için merkezi bağlantı noktası; merkezi yönetim
için yararlıdır, ağ noktalarını aksaklıklardan izole etmek ve LAN alanını
genişletmek için kullanılır.
Hyperlinks : Internet'te nerenin "canlı" olduğuna bakmaksızın,
kullanıcıların bir dokümandan diğerine geçmesine izin verecek şekilde Web
sayfalarına yerleştirilmiş bağlantı noktaları.
I/O
(input/output) : Bir bilgisayarla veri alışverişinde kullanılan herhangi
bir işlemi, programı veya cihazı tanımlar. Tipik I/O cihazları arasında
yazıcılar, sabit diskler, klavyeler ve mouse'lar yer alırlar.
Icon : 1) Bilgisayarın grafik kullanıcı arabiriminde bir
uygulamayı veya bir özelliği gösteren resim. 2) Web sayfasında bir
konuyu veya başka bir web sayfasını gösteren grafik görüntü.
IGMP (Internet Group Management Protocol) : Multicast grup üyelerini komşu
multicast router'a rapor etmek için IP host'lar tarafından kullanılır.
Router'lar bu bilgiyi, multimedya ortamındaki trafiği sınırlayarak yerel ağ
bant genişliğini korumak için kullanabilirler.
Imaging : Görüntüleme. Görüntülerin alınması, saklanması, yönetilmesi
ve gösterilmesi.
Infrastructure : Altyapı. Bilgisayarları ve kullanıcıları birbirine
bağlamak için kullanılan donanımlar. Telefon hatları, kablolu televizyon
hatları, uydular ve antenler dahil olmak üzere tüm iletim ortamı,
router'lar, tekrarlayıcılar ve iletim yollarını kontrol eden diğer cihazlar
altyapıyı oluşturur. Ayrıca iletilen işaretlerin alınması, gönderilmesi
ve yönetilmesi için kullanılan yazılımlar da altyapı elemanı sayılırlar.
Interface
: Arabirim, arayüz. 1) Kullanıcı arayüzü, kullanıcının bir
program veya bilgisayarı kullanması için çeşitli araçlar sağlayan bir
programdır. Grafik kullanıcı arabirimi bu iletişimi sağlamak için
resimlere dayalı bir yapı sunar. 2) Programlama arayüzü, programcının
kullanması için bir program veya programlama dili tarafından sağlanan
komutlar ve veriler. 3) Bir cihazın başka bir cihaza veya bir konnektöre
bağlanmasını sağlayan donanım parçası.
Internet : Dünyadaki bilgisayarların birbirine bağlanmasını sağlayan,
bilgisayarlar, router'lar ve kablo bağlantılarından oluşan global ağ.
Internet telephony : Ses, faks ve diğer bilgilerin elektronik ortamda
iletilmesini sağlayan telefon teknolojisi. Klasik telefon ağlarının yerine
Internet altyapısını kullanır.
Internetwork : Router'lar ve diğer cihazlarla birbirine bağlanmış ve
tek bir ağ gibi çalışan ağlar topluluğu.
Interoperability : Farklı üreticiler tarafından üretilmiş ekipmanların,
bir ağ üzerinde birbiri ile başarılı bir şekilde iletişim kurabilmesi.
Interrupt : Kesme. Bilgisayarın çalışmasını durdurmak için,
bilgisayara bağlı bir cihazdan veya bilgisayardaki bir programdan gelen işaret.
Durma işaretini alan bilgisayar ya çalıştırdığı programa devam eder veya
başka bir program çalıştırmaya başlar.
Intranet : Kullanıcıları birbirine bağlamak için Internet'le aynı
teknolojiyi kullanan dahili bir ağ, ortak bir arayüz sağlamak için daha çok
browser'lar kullanılır.
IP (Internet Protocol) : Internet'e bağlanan bilgisayarlar için bir
standart. Internet erişimine sahip olan bütün bilgisayarlara, noktalarla
birbirinden ayrılan dört rakam grubundan oluşmuş tek bir adres verilir.
IP adress : TCP/IP protokolü kullanan bilgisayarlara verilen 32 bit
adres.
IP multicast : Bir kaynaktan pek çok hedefe veya birden fazla kaynaktan
pek çok hedefe yayınlanan IP trafiğinin yönlendirilme tekniği.
IPv6 : IPv4'ün yerini alacak olan yeni IP sürümü. Bu sayede IP
adresleri 32 bit'ten 128 bit'e çıkıyor.
ISDN (Integrated Services Digital Network) : Varolan herkese açık
anahtarlı telefon ağı üzerinde veri işaretlerini göndermek, ses ve videoyu
sayısallaştırmak için kullanılan bir iletişim standardı.
ISO (International Organization for Standardization) : 1946'da kurulmuş,
standartların oluşturulması için çalışan kurum. ISO, popüler bir ağ
referans modeli olan OSI referans modelini geliştirdi.
ISP (Internet Service Provider ) : Internet Servis Sağlayıcısı - ISS.
Internet erişimi sağlayan şirket. Gittikçe artan oranda telefon ağı operatörü
ISS olarak çalışmakta.
ITU-T (International Telecommunication Union Telecommunication
Standardization Sector) : İletişim teknolojileri için uluslararası
standartları oluşturan kurum.
JavaBeans
: Sun Microsystems'in nesne yönelimli programlama arayüzü. Ağ üzerinde
veya ana işletim sistemi platformunda yayabileceğiniz, yeniden kullanılabilen
uygulamalar veya komponent denen program parçaları oluşturmanızı sağlar.
JavaScript : Netscape'in programlama dili. Microsoft'un Visual Basic'ine,
Sun'ın tcl'ine, Unix'deki Perl'e ve IBM'in REXX'ine benzer özelliklere
sahiptir. Genellikle script dillerinin kullanımı ve kod üretimi, yapısal
veya C++ gibi derlenen dillere göre daha kolaydır.
Jini : Sun'ın ortaya attığı "anında networking" mimarisi.
Jini'yi kullanarak yazıcıları, depolama cihazlarını, hoparlörleri veya
herhangi bir cihazı doğrudan ağa bağlayabilirsiniz.
JPEG : Bazı sıkıştırma özellikleri seçilerek yaratılan grafik
formatı.
Junk e-mail (spam e-mail) : Internet üzerinde toplu olarak gönderilen
istenmeyen e-postalar.
KB
(kilobyte) : Bilgisayar belleği veya depolama alanı için ölçü birimi.
1 KB yaklaşık bin byte'dır (1.024 byte).
Kbps (kilobits per second) : Veri iletim ortamında bant genişliği ölçüsü,
saniyede geçen kilobit sayısı. Daha yüksek bant genişlikleri megabit'lerle
ve gigabit'lerle ölçülür.
KHz (kilo Hertz) : 1.000 Hertz. İşaret bant genişliği ölçüsü
olarak kullanılır. Analog işaretlerin yanı sıra sayısal işaretler için
de kullanılır. KHz'ler mertebesindeki bir sayısal işaret bant genişliği
bps mertebesinde veri hızlarına karşılık düşer.
Kilobit : 1.000 bit. Veri iletişiminde, iki iletişim noktası arasında
saniyede iletilen veri miktarını gösterir, Kbps.
Kiosk : Bilgi teknolojisinde, sokaktaki insana bilgi vermek için kullanılan
cihazlardır (bir bilgisayar ve ekrandan oluşur). Türkçe kökenli bir
kelimedir. Bazı şirketler multimedya kiosk'ler üretiyorlar. Bunlar bilgiyi
dokumatik ekran, ses ve video ile birlikte veriyorlar.
Knowledge management : Bilgi yönetimi. Son dönemlerde ortaya çıkan
bir kavram. Bilginin toplanmasını, düzenlenmesini, paylaşılmasını ve
analiz edilmesini ifade ediyor.
LAN
switch : Yerel alan ağı anahtarı. Ağ bölümleri arasında veri
paketlerini ileten yüksek hızlı anahtar. Pek çok LAN anahtarı, MAC (Media
Access Control) adreslerine dayanan trafiği iletirler.
Laser (light amplification by stimulated emission radiation) : Uyarılmış
radyasyon yayımı ile arttırılmış ışık. Veriyi taşımak için, modüle
edilmiş darbeler üreten dar bir ışık hüzmesi yaratabilen cihaz.
Leased line : Kiralık hat. Telekom taşıyıcı şirket tarafından bir
müşteri için ayrılmış özel hat. Anahtarlamalı hat veya dial-up hattın
karşıtı olarak kullanılır.
Legacy : Şu anki teknolojiye önceki dillerden, platformlardan ve
tekniklerden kalan veri ve uygulamalar. Bazı büyük kurumlarda kritik iş görevlerini
yerine getiren eski uygulama ve veritabanları hala kullanılmaktadır.
Link : 1) Internet'te, bir kelime, resim veya bilgiden bir başkasına
yapılan bağlantı. 2) İletişimde, alıcı ve verici arasındaki bir
devre veya iletim yolu ile bunlara ilişkin ekipmanları içeren kanal.
Linux : PC kullanıcılarına ücretsiz veya ucuz bir işletim sistemi sağlamayı
hedefleyen Unix benzeri bir işletim sistemi. Çekirdeği, Finlandiya'da
Helsinki Üniversitesi'nde Linus Torvalds tarafından geliştirildi.
Load balancing : Yük dengeleme. Bir router'ın, trafiği hedef adrese
aynı uzaklıkta olan tüm ağ port'larına dağıtması özelliği. Ağ bant
genişliğinin verimli kullanılabilmesı için önemlidir.
Load balancing : Yük dengeleme. Bir router'ın, trafiği hedef adrese
aynı uzaklıkta olan tüm ağ port'larına dağıtması özelliği. Ağ bant
genişliğinin verimli kullanılabilmesı için önemlidir.
Logical channel : Mantıksal kanal. İki veya daha fazla ağ noktası
arasında özel olmayan, paket anahtarlamalı veri iletim yolu. Paket
anahtarlama, bir fiziksel kanal üzerinde aynı anda pek çok mantıksal kanalın
oluşturulmasına izin verir.
Logon ve login : Genel olarak bilgisayar kullanımında, genellikle
uzaktaki bir bilgisayardaki işletim sistemine veya uygulamaya erişmek için
kullanılan işlem. Unix işletim sisteminde login olarak kullanılır.
Loop : Çevrim. 1) Bilgisayar programlamasında, belirli şartlar
sağlanana kadar sürekli tekrarlanan komut dizisidir. 2) İletişimde,
veri paketlerinin hedefe varamadığı yönlendirme işleminde, belli bir ağ
noktası dizisi arasında işlem sürekli tekrarlanır.
Loopback : Geri çevrim. Telefon sistemlerinde, ağdaki hedefe gönderilen
bir test işaretidir, mesaj alındığında işaret göndericiye döner. Çıkabilecek
herhangi bir problemin teşhisine yardımcı olur.
LU (logical unit) : IBM'in SNA'inde (Systems Network Architecture), bir
son kullanıcıyı gösterir.
MAC
(Media Access Control) :
IEEE tarafından belirlenmiş olan iki alt veri link katmanından alttaki. Paylaşılan
ortamlara erişimi idare eder.
MAC adress : Bir ağa bağlı her bir port veya cihaza verilen adres. Ağdaki
diğer cihazlar, yönlendirme tablolarını ve veri yapılarını yenilemek için
bu adresleri kullanırlar.
Mailing list : Postalama listesi. Belirli bir konuda periyodik e-posta dağıtımı
yapılan insanların oluşturduğu liste.
Mainframe : Ana bilgisayar. IBM gibi şirketler tarafından üretilen büyük
ölçekli bilgisayarlar için kullanılır.
Maximum rate : En yüksek hız. Sanal bir devreden geçmesine izin
verilen maksimum veri hızı.
MB (megabyte) : Bilgisayar belleği veya depolama alanı için kullanılan
bir ölçü. 1.048.576 byte'ı gösterir.
Mbps (megabits per second) : Veri iletiminde bant genişliği ölçüsü.
Mean time between failure (MTBF) : Arıza arası çalışma süresi. Bir
donanımın ne kadar güvenilir olduğunu gösteren bir ölçü. Bu ölçü pek
çok donanım için bin hatta onbin saatler mertebesindedir. Örneğin bir sabit
disk için bu ölçü 300 bin saat olabilir.
Media : Ortam. İletişim işaretlerinin üzerinden geçtiği çeşitli
fiziksel ortamlar. Genel olarak ağ ortamı çift bükümlü, koaksiyel ve fiber
optik kablolar ile atmosferden oluşur.
Media rate : Ortam hızı. Belirli bir ortam tipi için maksimum trafik hızı.
Megabit : Veri iletişiminde 1 milyon bit'dir.
Megahertz (MHz) : Bilgisayar işlemcilerinin saat hızı ölçüsü
olarak kullanılır.
Message : Mesaj. 1) e-posta kullanımında, postanın bir parçasıdır.
2) Genel olarak bilgisayar kullanımında, bilgisayarın bir işlem, hata
veya herhangi gelişen bir şartın durumunu kullanıcıya veya sistem operatörüne
bildirmek için gönderdiği bilgi. 3) Bazı iletişim yöntemlerinde bir
programdan veya kullanıcıdan diğerine iletilen bilgi veya veri birimidir. 4)
Nesne yönelimli programlamada, bir nesnenin bir başkasından bir işlem talep
etme yolu.
Message queueing : Mesaj kuyruklama. Programlamada, işlemlerin veriyi
bir arayüz kullanarak sistemin yönettiği mesaj kuyruğuna alması yöntemi.
Message switching : Mesaj anahtarlama. Mesajların ağ üzerindeki bir
noktadan diğerine aktarılmasında kullanılan anahtarlama tekniği. Mesaj,
iletim yolu hazır olana kadar her bir noktada bekletilir.
Metropolitan Area Network (MAN) : Yerel alan ağından daha geniş bir bölgedeki
bilgisayar kaynakları ile kullanıcıları birbirine bağlayan ağ. Geniş alan
ağından (WAN) daha dar bir bölgeyi kapsar.
Microcode : Mikro kod. Makine komutları ve bir bilgisayarın temel işlemleri
arasındaki iletim katmanı. ROM'da saklanır.
Microprocessor : Bir bilgisayarın ana işlemcisi.
Microsegmentation : Bir ağın daha küçük parçalara bölünmesi.
Genellikle ağ cihazlarının toplam bant genişliğini artırmak için kullanılır.
Microwave : 1-30 GHz arasındaki elektromanyetik dalgalar. Büyük bant
genişliğine sahip işaretlerin kablosuz iletiminde kullanılırlar.
Middleware : İki ayrı program arasında aracılık eden herhangi bir
program için kullanılır. Genel olarak, belirli bir veritabanına erişmek üzere
yazılmış uygulamaların başka veritabanlarına erişmesini sağlamak için
kullanılırlar.
MIDI (Musical Instrument Digital Interface) : Kişisel bilgisayar ses
kartları tarafından desteklenen sayısal bir sentezleyici ile müzikleri
kaydetmek ve yeniden çalmak için tasarlanmış protokol.
MIPS (millions of instructions per second) : Bir işlemcinin bir saniyede
işlediği komut sayısı.
Mirror site : Ayna (kopya) site. Bir Web sitesinin veya bir sunucudaki
dosyaların, ağ trafiğini azaltmak için başka bir ağ sunucusuna kopyalanması.
MIS (management information systems) : Bir kurumda iş operasyonları
hakkında bilgi sağlayan bilgisayar sistemi.
Modem (modulator-demodulator) : Bir bilgisayardan başka bir bilgisayar
veya sayısal cihaza gidecek olan sayısal işaretleri telefon kablosundan
gidecek şekilde analog işaret haline getiren, gelen analog işaretleri de sayısal
işarete çeviren cihaz.
Modulation : Modülasyon. Bir elektronik veya optik işaret taşıyıcıya
bilginin eklenmesi. Modülasyon, doğru akıma (açma kapama şeklinde),
alternatif akıma ve optik işaretlere uygulanabilir.
MP3 (MPEG-1 Audio Layer-3) : Orijinal ses kalitesini koruyarak, bir ses
dizisini küçük bir dosyaya sıkıştırmak için geliştirilen standart bir
teknoloji ve format.
MPEG (Moving Picture Experts Group) : ISO'nin (International Organization
of Standardization) himayesinde çalışan MPEG, sayısal video ve sayısal ses
sıkıştırma standartlarını geliştiriyor. MPEG standartlarının her biri
farklı amaçlar için geliştiriliyor.
Multiaccess network : Ço erişimli ağ. Birden fazla cihazın aynı anda
bağlanmasına ve iletişim kurmasına izin veren ağ.
Multicast : Bir gönderici ile ağ üzerinde birden fazla alıcı arasında
kurulan iletişim.
Multicast adress : Bir çok ağ cihazını gösteren tek adres.
Multilayer switch : Çok katmanlı anahtar. MAC adreslerine ve ağ
adreslerine dayanan paketleri filtreden geçiren ve ileten anahtar.
Multimedia : Metin, ses ve video'nun birleşimi için kullanılır.
Multimode fiber : Çok modlu fiber. Farklı frekanslardaki ışığı
yayabilen optik fiber.
Multiplexing : Çoklama. Birden fazla işaretin veya bilgi dizisinin aynı
anda tek bir ortamdan iletilmesinin sağlanması. Analog işaretler genellikle
FDM (frequency-division multiplexing) ile çoklanırken, sayısal işaretler TDM
(time-division multiplexing) ile çoklanırlar.
Multiprocessing : Bir programın işlemlerinin birden fazla işlemci
tarafından koordine edilmesi.
Multitasking : Çok görevlilik. Bilgisayar programcılığında bir görev,
işletim sistemi tarafından kontrol edilen programlamanın temel birimidir. Bugünün
işletim sistemlerinin çoğu birden fazla görevin aynı anda yapılmasına
izin verir.
Multithreading : Thread, birden fazla kullanıcıyı aynı anda idare
edebilen bir programın tek bir kullanımına ilişkin bilginin tutulduğu
yerdir. Program açısından ise, bir kullanıcıya hizmet vermek için gereken
bilgidir. Bugünün işletim sistemleri her bir kullanıcı için yer ayırıp
multithreading'e izin veriyorlar.
Multivendor network : Çok üreticili ağ. Birden fazla üreticinin
ekipmanından oluşturulan ağ. Bu tip ağlarda tek üreticili ağlardan daha çok
uyumluluk problemi yaşanır.
Bunu ilk beğenen siz olun
Hata Oluştu