> 1 <
bilgisayarın, iletişimin ve televizyonun birleştirilip herkesin kullabileceği
seviyeye getirilmesi. 2) İletişim teknolojisinde, ağ topolojisinde yapılan
değişikliği kabul etmek için özel bir yönlendirme protokolü çalıştıran
bir grup ağ cihazının hızı ve özellikleri.
Cookie : Bir Web sitesinin sabit diskinize yerleştirdiği bilgi. Daha
sonra tekrar o siteyi ziyaret ettiğinizde bu bilgi sayesinde sizi hatırlayacaktır.
Core router : Paket anahtarlamalı yıldız topolojisinde omurganın bir
parçası olan router. Çevredeki ağlardan diğer ağlara giden trafiğin tümünün
üzerinden geçeceği tek kanaldır.
Cpi (characters per inch) : İnç başına basılan karakter sayısı.
Sabit genişlikteki fontlar için kullanılır. Değişken genişlikteki fontlar
ortalama bir cpi değerine sahiptir.
Cps (characters per second) : Nokta vuruşlu yazıcıların saniyede bastıkları
karakter sayısı.
CPU (Central Processing Unit) : Merkezi İşlem Birimi. Bilgisayar
programlarının komutlarını işleyen merkezi birim olan işlemci veya mikroişlemci
için eskiden kullanılan bir deyim.
CRM (Customer Relationship Management) : Müşteri İlişkileri Yönetimi.
Kurumların müşteri ilişkilerini düzenli bir şekilde yürütmelerine yardımcı
olan yazılım ve metodolojiler için kullanılan terim.
CRT (Cathode Ray Tube) : Görüntülerin elektron ışınlarının
fosforlu yüzeyine düşmesi ile oluştuğu özel bir tüp. Pek çok bilgisayar
monitöründe kullanılır.
CSU/DSU (Channel Service Unit/Digital Service Unit) : Kanal Servis
Birimi/Sayısal Servis Birimi. Yerel alan ağlarında (LAN) kullanılan sayısal
veri çatılarını, geniş alan ağı (WAN) çatılarına veya tersine dönüştüren
modem boyutundaki bir cihaz.
CTI (Computer telephony integration) : Bilgisayar ve telefon ağlarının
bir arada çalışmalarını sağlayan yazılım. Çağrıya özel verileri sağlamak
için daha çok çağrı merkezlerinde kullanılır.
Cursor : İmleç. Kullanıcının metni gireceği yeri ekranda gösteren
işaret.
Data mining : Veri arama. Daha önce bulunmayan
ilişkileri ortaya çıkarabilmek için yapılan veri analizi.
Data rate : Veri hızı. Belirli bir sürede bir yerden başka bir yere
iletilen sayısal veri miktarı.
Data warehouse : Veri ambarı. Bir kurumun çeşitli kaynaklarından
gelen verilerin tamamının veya önemli kısımlarının toplandığı depolama
alanı. Çeşitli uygulamalardan ve kaynaklardan alınan veriler veri ambarındaki
bir veritabanında tutulacak şekilde düzenlenirler ve analitik uygulamalar
tarafından kullanılmak veya kullanıcı sorguları için hazır hale
getirilirler.
Database : Veritabanı. Kolayca erişilebilecek, yönetilebilecek ve güncellenebilecek
şekilde düzenlenmiş olan bir veri topluluğu. Bir veritabanı, satış işlemleri,
ürün bilgileri, stoklar ve müşteri bilgileri ile ilgili kayıtları barındırır.
Database management system : Veritabanı yönetim sistemi. Bir veya
birden fazla kullanıcının bir veritabanına bilgi girmesine veya veritabanındaki
bilgilere erişmesine izin veren bir program.
Debugging : Bir bilgisayar programındaki hataların bulunup düzeltilmesi
işlemi.
Decission support system : Karar destek sistemi. Kullanıcıların iş
kararlarını daha kolay verebilmesi için verileri analiz eden ve sonuçları
kullanıcıya sunan bir uygulama.
Decryption : Başkalarının okumasını engellemek amacıyla şifrelenen
bilgilerin tekrar eski formatına dönüştürülmesi.
Dedicated line : Özel hat. Bir kullanıcının veya kurumun günün 24
saati kullanımına hazır olan, iki nokta arasındaki iletişim hattı.
Default : Kullanıcı bir ayar parametresini veya herhangi bir değeri
belirlemediği zaman, uygulamanın kullandığı daha önceden belirlenmiş
sabit bir değer veya ayar parametresi.
Delay : 1) Kullanıcının başlattığı bir işlemle, işleme
karşılık aldığı ilk yanıt arasında geçen süre. 2) Belirli bir
kaynaktan gönderilen bir veri paketinin belirli bir yol üzerinden hedefe ulaşması
için gereken süre.
Demodulation : Modüle edilmiş bir işaretin eski durumuna dönüştürülmesi
işlemi. Modemler bu işlemi, analog bir işareti orijinal haline (sayısal) dönüştürmek
için uygularlar.
Denial of service attack : Internet'te, belirli servisleri almakta olan
kullanıcıların bu servisleri alamama durumuna getirilmeleri. Danial of
service (DoS) attack, bir bilgisayar sistemindeki dosyalara ve programlara da
zarar verebilir.
Destination adress : Hedef adres. Ağ üzerinde veriyi alan bir cihazın
adresi.
Device driver : Cihaz sürücü. Bilgisayara takılmış belirli tipteki
bir cihazı kontrol eden program. Cihaz sürücüler, yazıcılar, ekranlar,
CD-ROM okuyucular ve disket sürücü gibi cihazlar için kullanılırlar.
Dial-up : Pek çok kullanıcının bir çok hatta sahip bir sistem üzerinden
kurdukları telefon bağlantısı. Sınırlı bir süre için sürdürülür.
Alternatifi, sürekli bir bağlantı sağlayan kiralık hat bağlantısıdır.
Dial-up line : Bir telefon ağını kullanarak anahtarlamalı devre bağlantısı
yoluyla kurulmuş iletişim hattı.
Digital audio tape (DAT) : Sayısal ses bantı. Profesyonel çalışmalarda
sesin sayısal olarak kaydedilmesi için kullanılan teknik ve kayıt ortamı.
Digital signal processing (DSP) : Sayısal işaret işleme. Sayısal
iletişimin doğruluğunu ve sürekliliğini sağlamak için kullanılan çeşitli
teknolojiler.
Digital signature : Sayısal imza. Bir mesajı göndereni veya bir dokümanı
hazırlayanı tespit etmek için kullanılan elektronik imza.
Directory : Dizin. 1) Internet'te, konu başlıklarının ve alt
başlıklarının düzenli bir şekilde sunulduğu kılavuz. Bunlardan en çok
bilineni Yahoo'dur. 2) Bilgisayarda, birbirine bağlı dosyaların diğerlerinden
ayırdedilebilmesi için bir isim verilerek tutuldukları klasörlerden oluşan
yapı.
Directory services : Dizin servisleri. Servis sağlayıcıların ağ
cihazlarını konumlandırmalarına yardımcı olan servisler.
Docking station : Taşınabilir bilgisayarların masaüstü bilgisayar
gibi çalışmalarına izin verecek şekilde bağlantılar sağlayan bir donanım
parçası. Docking station'lar ağ kartı da içerirler, böylece taşınabilir
bilgisayarları ağa bağlarlar.
Domain : Alan. Bir isimle belirlenen bilgi alanı. Internet'te ağ
adresleri dizisini içerir.
Domain name system (DNS) : Alan ismi sistemi. İsimlerin IP (Internet
Protocol) adreslerine dönüştürülme yolu.
Download : İndirme. Bir dosyanın bir bilgisayardan diğerine
iletilmesi. Internet'te bir kullanıcının bir Web sitesinde bulunan bir dosyayı
kendi bilgisayarına alması.
DRAM : Bilgisayarlarda kullanılan bir bellek türü. Depolama hücrelerindeki
bilgilerin sürekli yenilenmesini gerektirir.
DSL (Digital Subscribe Line) : Normal telefon hatları üzerinden
verilerin yüksek bant genişliklerinde iletilmesini sağlayan teknoloji.
Dynamic HTML : HTML'in önceki sürümüne göre daha gösterişli ve daha
interaktif Web siteleri yaratılmasına izin veriyor, yeni programlama olanakları
sunuyor.
E-business : e-iş. İşlerin Internet üzerinde
yönetimi. Sadece mal alım satımını değil, müşterilere servis vermeyi ve
iş ortakları ile birlikte çalışmayı da kapsar.
E-commerce : Elektronik ticaret. Internet üzerinden servis ve mal alım
satımı işlemleri.
Edge router : ATM ağlarında kullanılan bir terim. Yerel ağlar ile ATM
omurga ağı arasında veri yönlendirmesini sağlayan ağ cihazıdır.
EDI (Electronic Data Interchange) : Elektronik veri değişimi. Veri alış
verişi için standart bir format. Daha çok iş dokümanlarının transferinde
kullanılır.
EEPROM : Sadece okunabilen, ancak üzerindeki bilgiler silinip yeniden yüklenebilen
bir bellek türü.
E-mail : e-posta. İletişim kanalları kullanılarak bilgisayar üzerinden
mesaj alışverişi. E-posta mesajları genel olarak metin formatındadır.
Ancak grafik veya başka veri tiplerini mesajınıza iliştirip gönderebilirsiniz.
Encoder : Sayısal ses teknolojisinde, wav ses dosyalarını MP3 dosya
formatına dönüştüren program.
Encryption : Veriyi, istenmeyen kişilerin anlayamayacakları bir biçime
sokan özel bir algoritmanın uygulanması.
Enterprise : Bilgisayar kullanan organizasyonlar için kullanılır.
Pratik kullanımında daha çok büyük kurumları gösterir.
Enterprise network : Kurumsal ağ. Bir kurumun ana noktalarını birbirine
bağlayan ağ. WAN'dan farkı, kurumun kendi özel bir ağ olmasıdır.
Entity : Varlık. İletişim alanında genel olarak yönetilebilen bir ağ
cihazını gösterir.
EPROM : Silinebilen programlanabilir bellek. Üzerindeki program silinip
yeniden yüklenebilir.
ERP (Enterprise Resource Planning) : Üretim yapan veya diğer iş
alanlarında çalışan kurumların iş birimlerini yönetmelerine yardımcı
olan çok modüllü bir uygulama. Yönetilebilen iş birimleri arasında üretim
planlama, satın alma, yedek parça stoğu, sipariş izleme gibi birimler
bulunabiliyor. ERP uygulaması, finans ve insan kaynakları modüllerini de içerir.
Sistem çoğunlukla bir veritabanı ile entegre bir biçimde kullanılır.
Ethernet : En çok kullanılan yerel alan ağı
teknolojisi.
Extranet : Bir intranet'e sahipseniz, müşterilerin, tedarikçilerin ve
diğer önemli kişilerin ihtiyaçları olduğu alanlara güvenli bir şekilde
erişmelerini sağlayarak, onun bir kısmını bir extranet haline dönüştürebilirsiniz.
FAQ (Frequently asked questions) : Sıkça sorulan sorular. Internet'in
bir özelliği haline geldi. Internet üzerinde çeşitli konularda sık sorulan
sorulara verilen yanıtları içeren pek çok FAQ bölümü bulabilirsiniz.
Fast Ethernet : IEEE 802.3u spesifikasyonuna dayanan Fast Ethernet,
10BaseT Ethernet spesifikasyonuna göre 10 kat fazla hız sağlar. Ayrıca çatı
formatı, MAC mekanizmaları ve MTU gibi özellikleri de korur. Teorik olarak çıkış
hızı toplam 100 Mbps'i bulur.
Fault management : Hata yönetimi. OSI tarafından belirlenen ağ yönetiminin
beş kategorisinden biri. Ağ hatalarının bulunmasını ve kontrol edilmesini
sağlar.
FDDI (Fiber Distributed Data Interface) : 200 km'yi geçmeyen yerel ağlarda,
fiber optik hatlar kullanılarak veri iletişim yolları kurulmasını
belirleyen standart.
Fiber optic : cam, plastik kablo veya fiber üzerinde iletişimin ışık
darbeleri ile yapılmasını sağlayan teknoloji ve ortam.
Fibre Channel : Fiber Kanal. Bilgisayar cihazları arasında 1 Gbps hızında
iletişim kurulmasını sağlayan teknoloji. Çoğunlukla sunucularla depolama
cihazları arasında veya depolama cihazlarının kendi aralarındaki iletişim
için kullanılır.
File allocation table (FAT) : Dosya yeri tablosu. Bir sabit diskte
saklanan dosyaların haritasını tutar. Diske kaydedilen dosyalar cluster'larda
(diskin temel birimi) tutulurlar, bunların da yan yana olması gerekmez. İşletim
sistemi dosyanın kaydedildiği cluster'ları bu tabloya bakarak öğrenir ve
bulur.
File extensions : Dosya ekleri. Bir dosyanın formatını gösteren,
dosya isminin devamında yer alan ekler.
File formats : Dosya formatları. Kullandığınız her programda
dosyalar belli formatlarda kaydedilirler. O dosyaları tekrar açmak için ya
aynı programı kullanmak ya da o formatı destekleyen başka bir program
kullanmak gerekir.
File sharing : Dosya paylaşımı. Bilgisayar verilerinin herkes tarafından
veya belirli kişiler tarafından paylaşımı. Çoğunlukla ağ üzerinde ayrılan
bir alanda toplanan dosyalar kolaylıkla kullanıcılar tarafından paylaşılabilir.
File system : Dosya sistemi. Bilgisayarda dosyaların isimlendirilme ve
bilgisayarda tutulma sistemidir. Dosyalar klasörlerin oluşturduğu bir dizin
yapısında tutulurlar.
File transfer : Dosya transferi. Dosyaların bir ağ cihazından diğerine
aktarılmasına izin veren ağ uygulamaları kategorisi.
Filter : Filtre. 1) Programlamada, belirli kriterleri karşılaması
beklenen giriş ve çıkışları kontrol etmek için kullanılan program. 2)
İletişimde belirli tipte işaretlerin geçmesine izin veren cihaz.
Firewall : Özel ağ kaynaklarını diğer ağ kullanıcılarından
korumak için, bir geçit sunucusuna yerleştirilen uygulama.
FireWire : Apple'ın çeşitli cihazların bilgisayara bağlanabilmesi için
geliştirdiği bir standart. 63 kadar cihaz tek bir kablo ile 400 Mbps transfer
hızında bilgisayarlara bağlanabiliyor.
Firmware : ROM'a yüklenmiş yazılım komutları.
Flash memory : Flash bellek. Cep telefonlarında, sayısal kameralarda, ağ
anahtarlarında ve taşınabilir bilgisayarlardaki PC Card'larda kullanılan bir
bellek türü.
Flow : Akış. Bir ağdaki iki nokta arasında ver akışı.
Flow control : Akış kontrolü. Ağ üzerindeki cihazlar arasında gidip
gelen verinin yönetimi.
Flowchart : Akış diyagramı. Bir programın akış mantığı, iş veya
üretim prosesleri ve organizasyon şeması gibi şeylerin grafik olarak gösterimi.
Folder : Klasör. Dosya sistemlerinde dosyaların içinde tutulduğu klasörler.
Font : Belirli bir tipte ve büyüklükteki yazı karakteri seti.
Footprint : Bilgi teknolojisinde bir donanım biriminin veya yazılımın
kapsadığı alan.
Forwarding : İletim. Ağ üzerindeki bir cihaz yoluyla bir çatıyı
(frame) son hedefe doğru gönderme işlemi.
Fragmantation : Bir paketi, paketin orijinal boyutunu desteklemeyen bir ağ
üzerinden iletmek için daha küçük parçalara bölme işlemi.
Frame : Çatı. 1) İletişimde, adres ve belirli protokol kontrol
bilgilerini de içerecek şekilde, ağ noktaları arasında iletilen veri. 2)
Video ve film kayıtlarında, görüntü dizisinin tek bir karesi.
Frame Relay : Yerel ağlarla geniş alan üzerindeki uç noktalar arasında,
aralıklı olarak sağlanan veri iletişimi için tasarlanmış iletişim
servisi.
Frequency-division multiplexing (FDM) : Pek çok işaretin tek bir iletişim
kanalı üzerinden iletilmesi için geliştirilmiş bir teknik. Her bir işaret
farklı bir frekansda gönderilir.
Front-end : Ön uç. Kullanıcının doğrudan kullandığı uygulama.
Back-end, arka uç uygulamalar, ön uç uygulamaları destekleyen servisleri
dolaylı yollardan sunarlar.
FTP (File Transfer Protocol) : Internet üzerinde dosya alışverişini
basitleştiren standart bir Internet protokolu.
Full Duplex : Gönderici ile alıcı istasyon arasında aynı anda veri
transferini gerçekleştirme özelliği. Tam duplex 100BaseT, 200 Mbps'lik bir
çıkış hızı sağlar (her bir yönde 100 Mbps). Fiberle kullanıldığında
daha uzak mesafelere iletime de izin verir. Tam duplex'de bir 100BaseFX bağlantısı
2 km'ye ulaşabilir.
Gateway : Geçit. Bir ağa giriş noktası.
GB (gigabyte) : 1 milyar byte civarında bir depolama alanını gösterir.
Gbps : Saniyede 1 milyar bit. Veri iletim ortamının bant genişliği ölçüsü.
Geographic information system (GIS) : Coğrafi Bilgi Sistemi. Harita
bilgisi verilerinin alınıp analiz edilmesini sağlar. Hava tahmini, satış
analizi ve nüfus tahmini gibi alanlarda kullanılır.
GHz : 1 milyar hertz. Alternatif akım veya elektromanyetik dalga frekans
ölçüsü. Bilgisayarlarda işlemcinin saat hızını gösterir.
Gigabit : 1 milyar bit. İki iletişim noktası arasında saniyede
iletilen bit sayısının ölçüsü olarak kullanılır.
Gigabit Ethernet : 1 Gbps hız sağlayan bir yerel ağ standardı. Çoğunlukla
ağ omurgalarında kullanılır.
Global Positioning System : Küresel Konumlandırma Sistemi. Dünya etrafında
bir yörünge izleyen 24 uydu yoluyla dünya üzerindeki çok küçük şeylerin
bile yerini belirlemeyi mümkün kılan sistem. Doğruluk derecesi 10 ile 100 m
arasında bir farkla değişiyor.
GPRS (General Packet Radio Service) : Paketlere dayalı bir kablosuz
iletişim sistemi. Mobil telefon ve bilgisayar kullanıcılarına 56 ile 114
Kbps'lik hızlar arasında Internet'e sürekli bağlanma olanağı sağlıyor.
Graphics accelerator : Grafik hızlandırıcı. Bilgisayar ekranındaki görüntüyü
sürekli yenileyen bir bilgisayar programının yüklenebildiği bilgisayar parçası,
video kartına takılan bir yonga seti. Bilgisayarın grafik gösterim hızını
artırarak bazı efektlerin kullanılmasını mümkün kılıyor.
Groupware : Farklı yerlerde çalışan insanların bir arada çalışmalarına
yardımcı olan programlar. Bu tip yazılımların sağladığı servisler arasında
ajanda paylaşımı, bir yazı üzerinde ortak çalışma, e-posta idaresi,
paylaşılan veritabanına erişim ve elektronik toplantılar gibi servisler
bulunuyor.
GSM (Global System for Mobile communication) : Avrupa'da yaygın olarak
kullanılan sayısal bir mobil telefon sistemi. 900 veya 1800 MHz hızlarında
çalışıyor.
GUI (Graphical User Interface) : Grafik Kullanıcı Arayüzü. Bugünün
önde gelen işletim sistemlerinin kullanıcılara sundukları arayüz.
Hacker : Aslında
akıllı programcı anlamına gelen bir terim, ancak günümüzde Internet üzerinden
bilgisayar sistemlerini çökertmeye çalışan kötü niyetli programcılar için
kullanılıyor.
Half-duplex : Veri iletiminin tek bir taşıyıcı üzerinden iki yönde
ancak farklı zamanlarda yapıldığı durum.
Handshake/handshaking : El sıkışma, anlaşma. Telefon iletişiminde
iki modem, bağlantı sırasında hangi protokolün kullanacağı konusunda
bilgi alışverişinde bulunur ve anlaşırlar.
Header : Başlık. 1) Bir dokümanın ekranda görüntülendiğinde
veya yazıcıdan çıkarıldığında, başında yer alan yazı ve görüntü
kombinasyonundan oluşan başlık. 2) E-posta'da, e-posta'nın geldiği
yeri, adresi, diğer alıcıları, mesaj önceliği seviyesini ve diğer
bilgileri gösteren e-posta'nın bir parçası. 3) Bir bilgisayar dosyasında,
dosyanın içeriğinden önce gelen, içeriğin uzunluğunu ve dosyanın diğer
özelliklerini gösteren bölüm. 4) Bir ağ iletim biriminde, veri veya
kontrol işaretlerinden önce gelir, dosya veya iletim birimi hakkında, uzunluk
ve bağlı bulunan başka dosya veya iletim birimi olup olmadığı gibi
bilgileri içerir.
Hertz (Hz) : Saniyedeki çevrim sayısını gösteren frekans birimidir.
Evlerde kullandığımız elektrik 50 Hz'dir. Ancak iletişim daha yüksek
frekanslarda yapıldığından kilohertz (KHz) veya megahertz (MHz) mertebesinde
değerler kullanılır.
Heterogeneous : Heterojen, tek biçimli olmayan. Bütünü oluşturan parçaların
farklılığını gösterir. Çoğunlukla, farklı üreticilerin parçalarının
bir arada çalıştırılmasıyla oluşturulan ağlar için kullanılır.
Bunu ilk beğenen siz olun
Hata Oluştu