Maliye'ye hayat sigortası şoku

Binlerce kişi Maliye'yi dava edecek

Maliye Bakanlığı, 10 yılı dolmadan hayat sigortasından ayrılanlara 'borçlu' çıktı. İstanbul'daki bir vergi mahkemesi, hayat sigortasından çıktıktan sonra kendisine yapılan anapara ve faiz ödemesinin tamamından vergi kesilen Max Steinbuchel isimli vatandaşın itirazını kabul etti. Vatandaş, kendisine yapılan ödemenin sadece getiri bölümünden kesinti yapılabileceğini, anaparanın ise vergi kesintisine konu olamayacağını savundu. Davayı görüşen mahkeme, vatandaş lehine karar vererek sadece getiri üzerinden kesinti yapılmasını karara bağladı. Mahkeme, Maliye'nin 4 bin 460 TL tutarındaki vergiyi haksız kestiği gerekçesiyle geri ödemesine karar verdi. Kararı yorumlayan Mapfre Genel Yaşam Sigorta Genel Müdürü Muhittin Yurt, kararın tüm bireysel emeklilik ve yaşam sigortasından yararlanan sigortalılar için emsal teşkil edebileceğini ve Maliye'nin sigortacılıkla ilgili vergi politikasını gözden geçirmesi sonucunu doğurabileceğini söyledi.
Max Steinbuchel isimli yurttaş, 16 Nisan 2003 tarihinde Aviva Hayat ve Emeklilik A.Ş'den hayat sigortası yaptırdı. Ancak kendi talebi doğrultusunda sigortalılık hali 3 yıl sonra sona erdi ve 20 Ekim 2006 tarihinde sigortada biriken parası sigortalıya ödendi. Ancak Gelir Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinin 15-a benti dikkate alınarak, sigortalıya yapılan tüm ödemeden yüzde 15 oranında stopaj kesintisi yapıldı. Söz konusu düzenlemede, "Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından on yıl süreyle prim, aidat veya katkı payı ödemeden ayrılanlara yapılan ödemeler menkul sermaye iradı sayılır" cümlesi yer alıyor. Bu düzenlemeye dayanılarak da sigortalıya yapılan tüm ödeme tutarı üzerinden yüzde 15 oranında stopaj kesintisi yapıldı.

Tüm gelirden değil sadece kazançtan kesinti yapılabilir
Sigortalı ise konuyu mahkemeye taşıyarak, sadece elde ettiği menkul sermayle iradı gelirinden stopaj kesintisi yapılabileceğini iddia etti. Avukat İsmet Köymen ve Hüseyin Erden sigortalının vekilliğini üstlenirken, dava İstanbul 3. Vergi Mahkemesi'nde görüldü. Anadolu Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından dava için mahkemeye gönderilen savunmada; yapılan Gelir Vergisi kesintisinde hukuka aykırılık bulunmadığı, kesintinin ilgili yasa maddesine dayanılarak yapıldığı belirtilerek, davanın reddi talep edildi.

10 gün önce kesinleşti

Ancak İstanbul 3. vergi Mahkemesi Hakimi Nermin Yurt, 31 Ocak 2009 tarihinde verdiği kararda, kesintinin hukuka aykırı olduğu saptamasında bulundu. 21 Ağustos'ta yani 10 gün önce de kesinleşme şerhi düşülen karara göre, bireysel emeklilik sisteminden ayrılan davacıya ödenen meblağın (anapara dahil) tamamı değil, elde ettiği getiri (gelir) vergilendirmeye tabi tutulmalı ve vergilendirme getiri üzerinden yapılmalı.

4 bin 460 TL davacıya ödensin

Mahkeme kararında, yüzde 15 stopaj kesintisinin davacının elde ettiği getiri üzerinden yapılması gerektiği, bu nedenle de davacıdan fazladan kesilen 4 bin 460 TL'nin iade edilmesi gerektiği belirtildi. Kararda, davacının söz konusu tutarın faiziyle geri ödenmesi talebi ise, bu yönde bir yasal düzenleme bulunmadığı için kabul edilmedi. Kararın tebliğinden itibaren Maliye'nin 30 gün içinde itiraz yolunun açık bulunduğu da kararda belirtildi.


Mapfre Genel Yaşam Sigorta Genel Müdürü Muhittin Yurt:


Karar sektör ve tüketiciler açısından son derece olumlu
"Hayat sigortaları ve bireysel emeklilik sistemi (BES) ile ilgili yürürlükteki vergi mevzuatında yer alan temel yaklaşımın tümünü gözden geçirmeyi gerektirecek bir karar. Sadece 10 yılı doldurmayanlar değil 10 yılı dolduranlar ya da BES'de yaş sınırını dolduranlarda da süre sonu oluşan birikimden kısmi iskonto yapıldıktan sonra; stopaj uygulaması yer almaktadır ki bu ana paradan da vergi alınması sonucunu doğurmaktadır. Mahkemenin ana paranın vergi dışını tutma yaklaşımı sektörümüz ve tüketiciler açısından son derece olumludur. Mevcut rejimde sistemde uzun süreli kalmayı teşvik etmek amacına yönelik teşvikler yer almaktadır. Kısa sürede poliçeden vazgeçebilmeyi vergisel açıdan kolaylaştırmak ise sistemdeki devamlılığı tehdit edecek bir yaklaşımdır. Bu kararın emsal oluşturacağı ve bu sebeple de Maliye'nin bu konudaki vergi politikası ve bu sigortalara sağladığı vergi teşviki yaklaşımları dahil konunun tüm boyutlarını gözden geçirmesini gerekeceği de aşikardır."


EMSAL TEŞKİL EDEBİLİR

* Hayat sigortası satın alan bir sigortalının 10 yıl süreyle prim ödemeden sigortadan ayrılması halinde Gelir Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinin 15-a benti dikkate alınarak, sigortalıya yapılan tüm ödemeden yüzde 15 oranında stopaj kesintisi yapılıyor.

* AvivaSA Emeklilik ve Hayat'tan hayat sigortası yaptıran ve 3 yıl sonrada sigortadan ayrılan Max Steinbuchel isimli bir vatandaş, kendisine yapılan ödemenin sadece getiri bölümünden kesinti yapılabileceğini, anaparanın ise vergi kesintisine konu olamayacağını savunarak yargıya başvurdu.

* İstanbul'da 3. Vergi Mahkemesi, davacıya ödenen meblağın (anapara dahil) tamamı değil, elde ettiği getirinin (gelir) vergilendirmeye tabi tutulması gerektiğine karar verdi.
* Kararın tüm bireysel emeklilik ve yaşam sigortasından yararlanan sigortalılar için emsal teşkil edebileceği ileri sürülüyor. (Referans)